Czym jest Linux? Wszystko, co musisz wiedzieć o otwartym systemie operacyjnym
-
- 23.02.2019, godz. 13:02
Linux od dawna był podstawą komercyjnych urządzeń sieciowych. Dziś coraz częściej stosowany jest w urządzeniach przenośnych oraz korporacjach.

Tux - oficjalna maskotka i logo Linux'a
Linux jest otwartym systemem operacyjnym na komputery osobiste. Został wydany po raz pierwszy we wrześniu 1991 roku. Po prawie 30 latach od zaprezentowania Linux jest szeroko wykorzystywany w motoryzacji, sprzęcie sieciowym oraz telefonach komórkowych. Od kwietnia 2017 roku Android (oparty na systemie Linux) jest najpopularniejszym systemem operacyjnym na świecie. System operacyjny Linux rozwijany jest przez społeczność. Znany jest z trwałości i bezpieczeństwa, jaki jest w stanie zaoferować, dzięki czemu używany jest w komercyjnych urządzeniach sieciowych i centrach danych. Klienci indywidualnie doceniają dużą możliwość personalizacji systemu do własnych potrzeb.
Czym jest Linux
Linux jest systemem operacyjnym podobnym do systemów z rodziny UNIX. Składa się z kilku elementów, które są niezbędne do jego funkcjonowania.
Zobacz również:
- Najlepszy VPN dla Linuxa 2023
- Najnowszy, najszybszy, najlepszy. Sprawdzamy czym jest Pixel UI - nakładka na Androida prosto od Google

Tux
Źródło: wikipedia
Jądro
Jest to rdzeń całego systemu operacyjnego. Wysyła instrukcje bezpośrednio do procesora, pamięci RAM oraz urządzeń peryferyjnych
Bootloader
Bootloader zarządza procesem uruchomienia systemu operacyjnego Linux na urządzeniu. Służy do załadowania systemu operacyjnego do pamięci RAM.

Bootloader GRUB
Źródło: wikipedia
Deamony
Są to usługi podstawowe, które rozpoczynają działanie od razu po załadowaniu systemu przez bootloader lub po pełnym uruchomieniu systemu. Deamon może np aktywować interfejsy sieciowe podczas uruchamiania systemu lub być odpowiedzialny za czas systemowy.
Powłoka
Jest to Linux'owa linia poleceń. Może być przerażająca dla osób korzystających jedynie do pracy w interfejsie graficznym, jednak jest wykorzystywana przez profesjonalistów do specjalistycznych zadań. Wiele urządzeń sieciowych opartych na systemie Linux posiada zainstalowany system bez interfejsu graficznego, a zarządzanie odbywa się w całości za pomocą powłoki tekstowej.
Polecenia systemu Linux
Interfejs wiersza poleceń (CLI) powłoki oferuje bardzo wiele możliwości takich jak np . zarządzanie wszelkimi interfejsami, programami i ustawieniami systemu operacyjnego.

Interfejs CLI w systemie linux
Źródło: wikipedia
Graficzne środowisko użytkownika
Poza powłoką tekstową i wierszem poleceń istnieje wiele środowisk opartych na interfejsie graficznym (GUI), które działają podobnie jak Windows i macOS. W przeciwieństwie do innych systemów Linux może być wyposażony w jedno z wielu środowisk graficznych tak, aby jak najbardziej zaspokoić potrzeby i przyzwyczajenia użytkownika.

Środowisko graficzne Cinnamon w dystrybucji Linux Mint
Menedżery pakietów i aplikacje na Linux'a
Wiele programów (zwłaszcza tekstowych) jest częścią systemu operacyjnego i jest instalowana razem z nim, ale oczywiście istnieje możliwość zainstalowania dodatkowych aplikacji, aby uzyskać większą funkcjonalność. W dzisiejszych czasach większość aplikacji posiada graficzny interfejs użytkownika. W celu instalacji aplikacji w systemie Linux używa się menedżera pakietów, który jest programem pobierającym pakiety oprogramowania z ogólnodostępnych bibliotek.
Linus Torvalds i historia Linux'a
Linux został stworzony w 1991 roku przez 21 letniego wówczas studenta Linus'a Torvalds'a. Od początku jego kod został udostępniony dla wszystkich. Nazwa powstała z połączenia nazwy MINX (systemu, który zainspirował Linusa do napisania Linux'a) oraz nazwiska twórcy.
Społeczność Linux'a
Kod systemu operacyjnego Linux jest otwarty i wydawany na podstawie publicznej licencji GNU, co oznacza że może on być pobrany i instalowany za darmo bez żadnych licencji. Użytkownicy mogą go modyfikować i dostosowywać do własnych potrzeb. Istnieje wiele dystrybucji systemu Linux różniących się funkcjonalnością i wymaganiami, dzięki czemu Linux może być instalowany praktycznie na każdym urządzeniu elektronicznym od prostego telefonu komórkowego, przez komputer PC, aż po najnowsze samochody.
Każdy może zobaczyć listę zmian wprowadzanych do systemu oraz dołączyć do społeczności Linux'a, która tworzy listę przyszłych zmian.
Dystrybucje Linux'a
Ponieważ Linux jest systemem z otwartym kodem źródłowym nie ma jednego dostawcy, który go dystrybuuje lub sprzedaje. Dystrybucja to system operacyjny Linux dopracowany w szczególny sposób do danych potrzeb, który jest gotowy do użycia od razu po zainstalowaniu. Większość z nich oferowana jest przez organizację non-profit.
Najbardziej znane dystrybucję Linux'a to:
- Ubuntu
- SuSE
- Debian
- Red Hat
- Fedora
- Oracle Linux
- CentOS
- Arch Linux
- Mandriva

Interfejs użytkownika dystrybucji Kali Linux
Źródło: wikipedia
Linux vs Windows
Linux na rynku konsumenckim od wielu lat jest systemem niszowym. Posiada znacząco mniejszy udział rynkowy niż Windows, a nawet system macOS, który stosowany jest wyłącznie na komputerach Mac. W przypadku komputerów osobistych nigdy nie był to popularny system operacyjny, jednak od 2017 roku Android, który oparty jest na jądrze Linuxa jest najpopularniejszym systemem operacyjnym na świecie. Na rynku mobilnym więc to dystrybucja Linuxa jest popularna podczas, gdy Microsoft poniósł klęskę i przestał rozwijać mobilne wersję systemu Windows, a w swoim sklepie Microsoft Store sprzedawał telefony komórkowe z Androidem z pakietem swoich aplikacji.
W przypadku rynku korporacyjnego Linux jest postrzegany jako poważny konkurent Microsoft na rynku serwerowych systemów operacyjnych.
Do czego używany jest Linux?
Dzięki swojej elastyczności, Linux znalazł się w wielu niszach, od produktów wbudowanych przez serwery do superkomputerów. W ciągu ostatniej dekady nastąpił gwałtowny wzrost liczby produktów opartych na Linuksie, głównie przez szybki rozwój urządzeń mobilnych i smartfonów.

System operacyjny Android