HDTV - rewolucja obrazu

Coraz częściej sprzedawcy zachwalając olbrzymie telewizory LCD, projektory czy ekrany plazmowe podkreślają, że sprzęt ten umożliwia oglądanie obrazu wysokiej rozdzielczości (HD) nadawanego w telewizji HDTV lub odtwarzany ze specialnej płyty DVD. Czy to rzeczywiście tak istotne?

Obraz telewizyjny składa się z linii - im jest ich więcej, tym lepszy. Obecnie telewizje w większości krajów na świecie (także w Polsce) pracują w systemie PAL, a w tym systemie obraz tworzony jest z 576 linii poziomych. Tak też są zapisywane filmy na DVD kupowane w naszych sklepach. PAL powstał kilkadziesiąt lat temu, w związku z tym trudno oczekiwać od niego jakości, która zadowoliłaby współczesnego widza. Co gorsza obraz w PAL wyświetlany jest z tzw. przeplotem. Chodzi o to, że na ekranie najpierw pojawiają się wszystkie nieparzyste linie obrazu, a następnie parzyste. W ciągu sekundy operacja ta powtarzana jest 50 razy. Obraz PAL może wydawać się wystarczający do oglądania telewizji na niewielkich odbiornikach, jednak popularyzacja formatu DVD, płaskich ekranów o wielkich przekątnych i projektorów sprawiła, że widzowie zapragnęli lepszej jakości. Półśrodkiem okazało się wprowadzenie w odtwarzaczach DVD (i to nawet tych niedrogich) technologii progresywnego skanowania, czyli wyświetlania obrazu bez przeplotu. Progresywne skanowanie pozwala na uniknięcie przeplotu i przedstawianie 50 razy w ciągu sekundy pełnego obrazu w kompletnej rozdzielczości poziomej (576 linii). Progresywne skanowanie znacznie poprawia jasność i stabilność obrazu, eliminując nieprzyjemne migotanie. Niestety, do jego oglądania potrzebny jest odpowiedni telewizor, ekran plazmowy lub projektor, koniecznie z wejściem cyfrowym lub komponentowym.

Ostre HDTV

HDTV to nowy standard telewizji, który pozwala w domowym zaciszu cieszyć się obrazem lepszej jakości niż najlepsze nawet obecne produkcje DVD. Podstawową różnicą między dotychczasowym obrazem telewizyjnym a HDTV są proporcje obrazu - panoramiczny 16:9 zamiast obecnego 4:3, oraz liczba wyświetlanych linii - w HDTV maksymalnie aż 1080! Różnica jest kolosalna - programy HDTV są niesamowicie ostre, obrazy wydają się być trójwymiarowe. Inny jest także dźwięk - przestrzenny 5.1 zamiast dotychczasowego stereo.

Telewizja HDTV rozwija się w najlepsze w USA i Japonii. Powstają tam dziesiątki kanałów nadających filmy, seriale i programy w jakości, o jakiej możemy na razie tylko pomarzyć. Pierwszą stację HDTV w Europie - belgijską Euro1080 (satelita Astra) - można już odbierać także w Polsce. Potrzebna jest jednak antena satelitarna. Do tego należy kupić specjalny cyfrowy tuner za ok. 2500 zł oraz kartę dekodującą za ok. 900 zł (więcej informacji na stroniehttp://www.euro1080.tv ).

W nadchodzącym roku wprowadzenie kanałów HD przewidują niemieckie Premiere World oraz francuskie TF1 i brytyjskie Sky.

Super DVD

O ile telewizja HDTV jest coraz bardziej rozpowszechniona na świecie, o tyle filmów w wysokiej rozdzielczości zapisanych na DVD ciągle nie ma. Powodem jest walka dwóch formatów: HD-DVD i Blue-Ray. Każdy z nich ma swoje zalety i popierające go konsorcjum potężnych firm (patrz ramka). Obydwa formaty mają podobne założenia - dzięki wykorzystaniu błękitnego lasera na 12 cm krążku DVD można zmieścić wielokrotnie więcej danych niż w dotychczasowym formacie. Filmy jakości HD tego miejsca potrzebują, jednak różnica tkwi jak zawsze w szczegółach. Blue-Ray wykorzystuje do kompresji sprawdzony w obecnych DVD format MPEG2, natomiast HD-DVD bazuje na kodeku MPEG4. Film zakodowany w tym drugim formacie ma o 2/3 mniejszą objętość, czyli 15 GB krążek HD-DVD może pomieścić aż 180 min materiału wysokiej rozdzielczości, natomiast 29 GB dysk Blue-Ray jedynie 132 min - nie za wiele, zważywszy na to, że istnieją filmy dużo dłuższe (np. "Władca Pierścieni"). W każdym razie filmy zapisane w jednym i drugim formacie są podobnie wspaniałe jakościowo. Kolejnym plusem HD-DVD jest także łatwość, z jaką tłocznie mogą przestawić się na produkcję tych płyt. HD-DVD można tłoczyć na dotychczasowych liniach produkcyjnych zwykłych DVD, natomiast Blue-Ray wymaga kosztownych inwestycji w nową technologię.

Który format wygra? To samo pytanie postawiliśmy w artykule niemal równo dwa lata temu. Dzisiejsza odpowiedź jest podobna - nie wiadomo...

Można oczekiwać, że w ciągu roku, dwóch na półkach sklepowych zaczną się pojawiać odtwarzacze i nagrywarki obu standardów.

Format HDTV i HD-DVD to oczywiście wielka nadzieja dla studiów filmowych. MGM, Universal czy Warner Bros. liczą, że wraz z upowszechnieniem się odtwarzaczy DVD nowej generacji (niezależnie czy będzie to HD-DVD czy Blue-Ray) będzie można jeszcze raz sprzedać filmy wydane już na DVD. W końcu kto nie chciałby zobaczyć jeszcze raz ulubionych tytułów w superjakości?

Zanim jednak do tego dojdzie, muszą spaść ceny odtwarzaczy. Obecnie stacjonarne odtwarzacze DVD można kupić za mniej niż 400 zł - niezależnie w jakim kraju. Ile będą kosztować modele HD? Niestety niemało - zdaniem Hisashi Yamady z Toshiby pierwsze modele będą kosztować ok. 900 USD (ok. 3500 zł). To bardzo dużo nawet jak na USA czy Japonię. Bez wątpienia na początku HD-DVD będzie atrakcją dla zamożnych. Później ceny spadną. Zgodnie z prognozami Strategy Analitics w Europie w 2008 r. w gospodarstwach domowych będzie prawie 0,6 mln odtwarzaczy i nagrywarek DVD zgodnych z HD. W Polsce trudno spodziewać się wielkiego boomu, skoro do DVD wysokiej rozdzielczości potrzebny jest nie tylko kosztowny odtwarzacz, ale i specjalny, równie kosztowny ekran. Pierwsze odtwarzacze HD-DVD i Blue-Ray trafią do sklepów USA na początku 2006 r., w Europie nieco później. Pierwsze nagrywarki HD już są dostępne w Japonii (cena - ok. 3000 USD, czyli ok. 14 tys. zł).