Jak samodzielnie złożyć komputer?

Chociaż proces składania komputera nie jest trudny, może być zniechęcający, gdy robisz to po raz pierwszy. Dla tych, którzy rozpoczynają swoją pierwszą budowę peceta, przygotowaliśmy przewodnik krok po kroku, jak się za to zabrać.

Zanim zaczniemy, wiedz, że jest to poradnik poświęcony wyłącznie montażowi. Oznacza to, że najpierw musisz wybrać swoje części. Na naszych stronach możesz znaleźć wiele zalecanych obudów, procesorów, procesorów graficznych, płyt głównych, dysków SSD, zasilaczy i pamięci RAM. To wraz z naszymi przewodnikami zakupowymi może pomóc Ci w wyborze kluczowych komponentów.

Zobacz również:

• Arc A770 i A750 - ile kosztują? Gdzie kupisz? [28.06.2023]
• Windows zmienia sterowniki AMD na... starsze
• Gdzie najtaniej kupić oryginalny Windows 11? [31.08.2023]

Inną rzeczą, o której musisz wiedzieć, jest to, że nie ma dwóch identycznych konfiguracji. Kolejność montażu, jaką tu proponujemy, opiera się częściowo na preferencjach, a także na potrzebach wynikających z zastosowanych komponentów.

Na przykład, jeśli masz duży cooler, który blokuje gniazda DIMM, być może będziesz musiał zainstalować elementy w innej kolejności niż my lub cofnąć się i wyciągnąć część z nich, aby zrobić miejsce na szczególnie nieporęczny lub duży komponent. Nie zajmiemy się tu również bardziej zaawansowanymi opcjami, takimi jak chłodzenie cieczą i oświetlenie RGB.

Grunt to dobrze się przygotować

Zanim zaczniesz budować komputer, musisz przygotować swoją przestrzeń roboczą. Upewnij się, że masz pod ręką wszystkie części oraz narzędzia:

• śrubokręty krzyżakowe;
• kombinerki
• opaski zaciskowe i opaski do zarządzania kablami;
• latarka (może się ściemnić w rogach obudowy komputera);
• pasta termoprzewodząca (chociaż nowe radiatory zwykle mają ją wstępnie nałożoną);
• pudełko do przechowywania śrub.

Niektórzy serwisanci są wyposażeni w sprzęt antystatyczny, w tym maty lub opaski na nadgarstki. Jednak, dopóki nie mieszkasz w szczególnie suchym środowisku, nie składasz komputera na metalowej powierzchni (wybierz drewno lub plastik) i nie pocierasz stopami o dywan podczas pracy, powinieneś uniknąć uszkodzenia części komputera. Oczywiście nie ma nic złego w zabezpieczeniu miejsca pracy, więc jeśli martwisz się o elektryczność statyczną, podejmij odpowiednie środki ostrożności.

Zainstaluj poszczególne elementy na płycie głównej

Niektórzy najpierw wolą zamontować płytę główną w obudowie, a dopiero później instalują na niej poszczególne części. Często jednak łatwiej jest zamontować na płycie kluczowe elementy, takie jak procesor i pamięć RAM, przed montażem płyty w obudowie.

Montaż procesora

Niezależnie od tego, czy instalujesz procesor Intela, czy AMD, pierwszym krokiem jest zwolnienie dźwigni napinającej na gnieździe, aby można było włożyć procesor. Różnica między platformami polega na tym, że w przypadku Intela piny znajdują się w gnieździe, podczas gdy w przypadku AMD są na procesorze (dotyczy większości popularnych gniazd i procesorów obu producentów).

Strzałka/trójkąt na górze procesora musi zrównać się ze strzałką na gnieździe lub osłonie gniazda. Nie próbuj instalować procesora ze strzałką skierowaną w niewłaściwym kierunku, ponieważ możesz uszkodzić swój układ, płytę lub jedno i drugie! Gdy procesor i gniazdo zrównają się ze sobą, możesz delikatnie włożyć chip na miejsce, a on osadzi się w gnieździe pod własnym ciężarem. Jeśli nie, podnieś procesor i włóż go ponownie. Nie wkładaj procesora na siłę do gniazda, bo prawie na pewno coś uszkodzisz. Po prawidłowym umieszczeniu procesora w gnieździe naciśnij dźwignię z powrotem.

Po zainstalowaniu zestawu chłodzącego podłącz złącze wentylatora do gniazda na płycie głównej. Znajduje się ono zwykle gdzieś blisko gniazda procesora i oznaczone jest jako „CPU_FAN”.

Zestaw chłodzący CPU (radiator z wentylatorem)

Wiele procesorów jest dostarczanych z coolerem w pudełku. Jeśli nie robisz dużego overclockingu, mogą być wystarczająco dobre, chociaż wielu konstruktorów lubi kupować mocniejsze (i często cichsze) zestawy chłodzące, które mogą być po prostu lepsze.

Jeśli zdecydujesz się użyć standardowego zestawu chłodzącego, przekonasz się, że ma już nałożoną pastę termoprzewodzącą. W przypadku coolerów zewnętrznych producentów raczej będziesz musiał nałożyć własną pastę. Nie potrzeba jej wiele. Wystarczy porcja wielkości ziarnka grochu nałożona na środek procesora – rozprowadzi się odpowiednio sama po zainstalowaniu radiatora. Poważni overclockerzy i weterani budowy komputerów PC mają swoje własne techniki równomiernego rozprowadzania pasty.

Jednak dla początkujących budowniczych pecetów i tych, którzy nie chcą osiągać maksymalnych możliwości CPU, wystarczy umieszczenie niewielkiej ilości pasty na środku procesora i pozwolenie, aby układ chłodzenia rozprowadził ją poprzez docisk. Tylko upewnij się, że nie dałeś zbyt dużo pasty; na pewno nie chcesz, aby wydostała się bokami i pobrudziła gniazdo oraz płytkę drukowaną.

Fabryczne zestawy chłodzące dla procesorów Intela wykorzystują szpilki montażowe, które przechodzą przez otwory w płycie głównej. Zalecamy dociskanie przeciwległych rogów zestawu chłodzącego, aby równomiernie rozprowadzić pastę termoprzewodzącą i nie wywierać nierównomiernego nacisku na jedną stronę procesora.

AMD stosuje dwa sposoby montażu, zależnie jaki cooler jest dołączony do zestawu, niektóre przykręca się bezpośrednio do płyty głównej. Coolery zewnętrznych producentów montuje się na różne sposoby, więc zapoznaj się z ich instrukcją obsługi, ponieważ montaż tych zestawów może być zaskakująco trudny. Często mają one dużą płytę tylną, którą należy zamontować za płytą główną.

Montaż pamięci RAM

Instalowanie pamięci RAM to łatwizna — dosłownie. Najpierw upewnij się, że zatrzaski każdego gniazda pamięci są otwarte. Niektóre płyty mają zatrzaski po obu stronach gniazda pamięci RAM, podczas gdy inne – często płyty droższe, gamingowe – mają zatrzask po jednej stronie, a drugi koniec jest zamocowany na stałe. Po otwarciu zatrzasków spójrz na każdy moduł DIMM i umieść go nad gniazdem, tak aby małe wgłębienie na spodzie pamięci RAM była wyrównana z pasującym wybrzuszeniem w slocie. Na koniec dociśnij moduł DIMM na każdej krawędzi, aż spocznie na swoim miejscu, powodując samoczynne zamknięcie się zatrzasków. Proces wymaga trochę siły, ale jeśli masz z tym problemy, upewnij się, że nie wkładasz modułu odwrotnie.

Jeśli instalujesz dwie kości pamięci RAM na płycie z czterema gniazdami, sprawdź instrukcję płyty głównej, aby upewnić się, że instalujesz moduły DIMM we właściwych gniazdach. Pamięci często montuje się w parach 1-3 lub 2-4 gniazdo. Możesz też zerknąć na płytę obok gniazd pamięci – często tam znajdziesz podpowiedź, jak rozmieścić kości. Jeśli umieścisz je w niewłaściwych gniazdach, możesz nie uzyskać najlepszej możliwej wydajności lub jedna z kości może nie zostać rozpoznana przez płytę główną/system operacyjny.

Dysk SSD M.2 – instalacja

Jeśli zamierzasz używać dysku SSD M.2, teraz jest dobry moment, aby go zainstalować, ponieważ później inne części mogą przeszkadzać.

Aby zainstalować pamięć SSD, wykręć śrubę znajdującą się naprzeciwko gniazda M.2 i wsuń płytkę dysku pod kątem. Upewnij się, że wycięcie jest wyrównane z gniazdem, podobnie jak w przypadku instalacji pamięci RAM. Jeśli wycięcie nie jest wyrównane, twój dysk może nie być zgodny z tym gniazdem. Powoli połóż dysk SSD płasko i dokręć śrubę mocującą. Ta niewielka śrubka jest łatwa do upuszczenia, co jest kolejnym powodem do zainstalowania dysków M.2 przed włożeniem płyty głównej do obudowy.

Umieszczanie płyty głównej w budowie

Teraz, gdy zbudowaliśmy podstawową platformę (bez karty graficznej, którą zamontujemy później), zainstalujemy płytę główną w obudowie. Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś, zdejmij panele boczne z obudowy. Wiele obudów ma śruby skrzydełkowe, które przytrzymują panele na miejscu, co ułatwia ich zdejmowanie.

Najpierw zbierz elementy dystansowe dołączone do obudowy i znajdź odpowiednie miejsce do ich zainstalowania. Prawdopodobnie są one oznaczone na obudowie na podstawie rozmiaru wybranej płyty głównej. W wielu przypadkach fabrycznie zainstalowano elementy dystansowe, więc możesz pominąć ten krok. Jeśli wsporniki są fabrycznie zainstalowane w niewłaściwym dla Twojej płyty miejscu, użyj kombinerek, aby je wyjąć.

Osłona I/O, która zakrywa obszar wokół tylnych portów, jest dostarczana z płytą główną. Czasami, w przypadku droższych płyt, osłona jest zamocowana na stałe. Musisz dopasować osłonę do obudowy przed zainstalowaniem samej płyty, upewniając się, że jest ustawiona prawą stroną do góry, aby porty płyty głównej zmieściły się w otworach. Będziesz musiał użyć trochę siły, aby zatrzasnąć wszystkie cztery rogi. Uważaj na ostre krawędzie, a także metalowe elementy, które mogą blokować porty.

Teraz nadszedł czas, aby włożyć płytę główną do obudowy. Upewnij się, że otwory na płycie są dopasowane do zainstalowanych wsporników, a porty są wyrównane z wycięciami na osłonie I/O. Po umieszczeniu płyty wkręć śruby do wsporników, aby unieruchomić płytę główną na miejscu.

Montaż zasilacza i dodatkowej pamięci masowej (SATA)

Zasilacz jest zwykle montowany z tyłu obudowy. Czasami znajdziesz go na górze, a czasem montowany jest na dole, gdzie może wciągać chłodne powietrze spod obudowy. Umieszczenie go na miejscu i przykręcenie za pomocą czterech śrub z tyłu obudowy jest wyjątkowo proste. Teraz podłącz 24-stykowe złącze zasilania i dodatkowe złącze zasilania procesora do płyty głównej.

Wcześniej dodaliśmy pamięć masową M.2, więc teraz nadszedł czas na dysk SATA, który może być 2,5-calowym dyskiem SSD lub dyskiem twardym albo tradycyjnym 3,5-calowym dyskiem twardym. Podłącz kabel danych SATA do płyty głównej i dysku, a następnie podłącz do nich złącze zasilania SATA z zasilacza. Umieść dysk w odpowiednim miejscu w obudowie i przykręć lub zatrzaśnij na swoim miejscu. Należy pamiętać, że metody montażu napędu różnią się w zależności od modelu obudowy.

Dołożenie karty graficznej

To jest krok opcjonalny. Jeśli używasz procesora Intel lub AMD z zintegrowaną grafiką i nie planujesz poważnego grania, możesz nie potrzebować oddzielnej karty graficznej. Wiele procesorów AMD, a także zaawansowanych modeli Intela, nie ma jednak wbudowanej grafiki i będzie wymagało karty graficznej w celu podłączenia monitora.

Aby zainstalować procesor graficzny, prawdopodobnie będziesz musiał usunąć niektóre osłony gniazd z tyłu obudowy, aby prześwitywały złącza HDMI, DVI i inne, co pozwoli na późniejsze podłączenie monitora.

Podłącz kartę graficzną do gniazda PCIe x16 na płycie głównej. To jest to długie gniazdo i możesz użyć najwyżej położonego, jeśli na płycie jest więcej niż jedno. W razie potrzeby podłącz do karty złącza zasilania PCIe z zasilacza. Nie musisz tego robić w przypadku słabszej karty.

Instalacja karty bezprzewodowej (WiFi)

Większość płyt głównych jest wyposażona w port Ethernet, a wiele z nich ma również wbudowane WiFi. Jeśli jednak potrzebujesz dostępu bezprzewodowego, a komputer nie jest wyposażony w kartę WiFi, musisz zainstalować ją w jednym z gniazd PCIe, krótkim gnieździe M.2 lub podłączyć kartę USB. Jeśli grasz, połączenie Ethernet jest prawdopodobnie najlepszym rozwiązaniem zapewniającym niezawodną łączność.

Ostatnie połączenia kablowe

Jeszcze tylko kilka kabli, zanim spróbujemy włączyć komputer. Upewnij się, że złącza wszystkich wentylatorów są podłączone do gniazd płyty głównej. Następnie podłącz kabel audio na panelu przednim oraz złącza obudowy USB 2.0 i USB 3.0 do płyty. W tym celu należy zapoznać się z instrukcją płyty głównej, ponieważ ich lokalizacja różni się w zależności od modelu.

Teraz podłączamy złącza na panelu przednim, w tym zasilanie, reset, lampka aktywności dysku twardego itp. Muszą one być podłączone do odpowiednich styków na płycie głównej (zwykle w prawym dolnym rogu, jeśli płyta główna jest zamontowana w tradycyjnej orientacji. Musisz sprawdzić w instrukcji swojej płyty, gdzie powinna się znaleźć każde z nich, ponieważ to również może się różnić w zależności od marki i modelu płyty. Dokładnie sprawdź opisy tych małych wtyczek. Łatwo je pomylić, bez zwracania na nie bacznej uwagi.

Włączamy komputer

Po wykonaniu tych wszystkich czynności dobrze jest dokładnie sprawdzić, czy nie ma żadnych dodatkowych gniazd wentylatorów lub kabli zasilających, które wciąż czekają na podłączenie do właściwego złącza. Następnie podłącz monitor do portu na płycie głównej lub do jednego z portów na karcie graficznej, jeśli ją zainstalowałeś oraz klawiaturę i mysz. Teraz podłącz komputer i monitor do sieci 230 V.

Naciśnij przycisk zasilania na monitorze, a następnie włącz przełącznik zasilania (z tyłu zasilacza) i naciśnij przycisk zasilania komputera. Jeśli wszystko dobrze poskładałeś, komputer powinien się włączyć i uruchomić test POST (autotest po włączeniu). Ponieważ twój system operacyjny nie jest jeszcze zainstalowany, możesz otrzymać komunikat o błędzie braku dysku rozruchowego lub możesz zobaczyć ekran UEFI/BIOS.

Odpowiednie ułożenie kabli wewnątrz obudowy

Na tym etapie możesz uporządkować wnętrze swojej obudowy i zapewnić tam lepszy przepływ powietrza. Robimy to po tym, jak wiemy, że system uruchamia się prawidłowo, ponieważ nie chcielibyśmy odpinać wszystkich przewodów i przecinać opasek błyskawicznych tylko po to, aby ponownie osadzić komponent lub przekierować kabel. Możesz oczywiście zainstalować system operacyjny przed tym krokiem. A czyste prowadzenie kabli jest oczywiście mniej ważne, jeśli nie masz obudowy z oknem. Jednak my lubimy rzeczy schludne i ładne, więc czas wyłączyć system, odłączyć kabel zasilający i zabrać się za porządki.

Instalacja systemu operacyjnego, sterowników i aktualizacji

Najlepiej przed budową komputera utworzyć dysk instalacyjny USB dla systemu Windows 10, Windows 11 lub wybranej dystrybucji systemu Linux. W systemie Windows 10 lub Windows 11 po prostu przejdź do strony pobierania firmy Microsoft i kliknij przycisk „Pobierz narzędzie teraz”. W ten sposób pobierzesz i uruchomisz narzędzie Media Creation, które zamieni dowolny pendrive o pojemności 8 GB lub większej w dysk instalacyjny systemu Windows. Jeśli nie masz jeszcze klucza Windows 10 lub 11, możesz go zdobyć tanio lub za darmo. Ci, którzy zainstalują teraz system Windows 10, mogą później zaktualizować go do Windowsa 11 w ramach bezpłatnej aktualizacji.

Podłącz dysk instalacyjny USB do nowego komputera, włącz zasilanie i uruchom instalator systemu operacyjnego. Jeśli komputer nie uruchamia się w trybie instalacji systemu, może być konieczne przejście do systemu UEFI/BIOS i upewnienie się, że pendrive jest dostępny jako urządzenie startowe oraz że jest umieszczony w kolejce rozruchu przed innymi dyskami.

Po zainstalowaniu systemu operacyjnego, kiedy po raz pierwszy połączysz się z internetem, Windows 10 i Windows 11 powinny same pobrać i zainstalować aktualizacje oraz sterowniki urządzeń. Jednak powinieneś odwiedzić strony producentów swoich części, aby upewnić się, że masz najnowsze wersje sterowników.

Wreszcie, gdy system operacyjny i sterowniki zostaną zaktualizowane, czas zacząć korzystać z komputera, który zbudowałeś! Instaluj gry, przesyłaj strumieniowo filmy, edytuj zdjęcia lub wideo, rozmawiaj na Discordzie – rób wszystko, co chcesz robić na swoim komputerze. I pamiętaj: zawsze, gdy chcesz dodać więcej funkcji lub poprawić wydajność, możesz dokonać samodzielnej modyfikacji systemu.

Źródło: Tom's Hardware