Linux ładniejszy niż Vista

Najnowsze dystrybucje "pingwina" pod względem liczby ozdobników pozostawiają systemy Apple'a i Microsoftu daleko w tyle. Ich uruchomienie nie zawsze jest łatwe, ale jeśli zmusisz się do niewielkiego wysiłku, na pewno nie będziesz żałował.

Każdemu użytkownikowi komputera osobistego zdarzają się chwile, w których ma serdecznie dość swojej tapety na pulpicie, palety kolorów, ozdobników okien. W takich momentach posiadacze maszyn z Windows decydują się zwykle na instalację WindowBlinds albo podpatrzonych u znajomego zabawnych ikon, które zresztą z czasem mogą okazać się oprogramowaniem szpiegującym.

Natomiast użytkownicy Linuksa rzadko mieli wybór. Przez lata zamieniali jedno środowisko graficzne na drugie, jednego menedżera okien na innego, narzekając nieustannie na poziom efektów, niezbyt dopracowane ikony czy brzydki rendering fontów.

Aż nadszedł Compiz

Czytelnicy PC Worlda - czy to witryny, czy wydania papierowego - z pewnością pamiętają historie związane z Compizem, Berylem, a ostatnio Compizem Fusion, nie będziemy więc ich powtarzać (patrz też ramka "Czym naprawdę są Compiz i Beryl?"). Dość powiedzieć, że dzięki nim systemy spod znaku pingwina wreszcie miały szansę zbliżyć się do Windows i Mac OS X. Niektórzy miłośnicy Linuksa twierdzą nawet, że komercyjne produkty zostały już w tyle i jeśli wziąć pod uwagę wyłącznie efektowność, mają rację. Przedstawicielom Apple'a i Microsoftu pozostaje bronić się, mówiąc, że system operacyjny to coś więcej niż tylko element upiększający komputer.

Fakty i mity

Kiedy czytasz forum z wypowiedziami zachwyconych użytkowników Linuksa, możesz dojść do wniosku, że Compiz, Beryl czy Compiz Fusion to arcydzieła sztuki programistycznej. Ponoć działają niezawodnie i uruchomią się nawet z Pentium II 266 MHz, Rivą TNT z 16 MB pamięci RAM, a prezentowane przez nie efekty rzucą na kolana każdego.

Nic bardziej mylnego. Do takich oświadczeń musisz podchodzić, jak do publicznych deklaracji dotyczących czasu pracy notebooka X (MacBooka, Lenovo, HP itp.) na baterii - z ostrożnością i odrobiną sceptycyzmu. Łatwo bowiem trafić na wypowiedzi, które nie do końca oddają prawdziwy stan rzeczy.

Podstawą do wygodnej pracy w Compizie jest stabilne podłoże, czyli system i środowisko graficzne. Oczywiście, dobrze wiemy, jak dobry pod tym względem bywa Linux. Jeżeli jednak jesteś miłośnikiem kompilowania wszystkiego na własną rękę i przytrafiają ci się dziwne wpadki ze znikającymi bez powodu oknami (Firefox!), nie oczekuj cudów. Compiz nie rozwiąże twoich problemów, a tylko przysporzy ci nowych.

Nie należy również pomijać kwestii sprzętu: zabawę w efekty 3D zaczynaj, mając przynajmniej GeForce 2, procesor taktowany z częstotliwością 400 MHz i 256 MB pamięci RAM. Nieco lepiej będzie z nowszymi kartami oraz w notebookach wyposażonych w antyczne chipsety Intela z serii 852/855 i 910/915. Gdy twój komputer nie poradzi sobie z obsługą efektów, na pewno to zauważysz: obciążenie procesora wyraźnie wzrośnie, zwłaszcza podczas gwałtownego manewrowania oknami.

Aby nie napotykać dostrzegalnych opóźnień powodowanych przez za wolny sprzęt oraz nie mieć poważnych problemów z kompatybilnością, rekomendujemy zaopatrzenie się w GeForce 3 z serii Titanium, GeForce 4 (nie dotyczy linii MX), GeForce 5xxx lub nowszą kartę graficzną z układem NVIDII. Obowiązująca zasada brzmi: im nowsza karta, tym lepiej.

Urządzenia z chipsetami ATI, choć działają, powodują więcej problemów i chwilowo nie możemy polecić ich z zupełnie czystym sumieniem. Natomiast GPU Intela zwykle funkcjonują poprawnie, ale bywa, że szybkość ich pracy pozostawia wiele do życzenia.

Instalacja

Aktywacja Compiz Fusion może spowodować wystąpienie całej masy problemów. Od błahostek w rodzaju czarnych obramowań okien, przez poważniejsze - w stylu czarnych okien odtwarzaczy multimedialnych, aż do całkowitej makabry - zawieszenia się komputera. Nie zalecamy instalacji pakietu na maszynie produkcyjnej. Pierwsze eksperymenty z akceleracją powinieneś przeprowadzić na sprzęcie, który służy ci do zabawy i któremu nie zaszkodzi całkowite wyczyszczenie dysku.

Badanie Ubuntu pod kątem kompatybilności z Compizem powinieneś rozpocząć od sprawdzenia sprzętu i sterowników. Wejdź do System | Administracja | Menedżer sterowników własnościowych i zaznacz opcję Włączony przy Sprzętowo przyspieszany sterownik grafiki X. Dystrybucja pobierze i zainstaluje pakiet zamkniętych, binarnych sterowników. Po ukończeniu operacji będziesz musiał kliknąć Zamknij | Zamknij i ponownie uruchomić komputer.

Gdy spróbujesz teraz przejść do System | Preferencje | Efekty pulpitu, nie powinieneś mieć większych problemów, o ile w twoim komputerze znajduje się karta firmy Intel lub NVIDIA. W wypadku Radeonów (błąd "Rozszerzenie Composite jest niedostępne") konieczne jest wykonanie dalszych kroków.

Ścieżka pierwsza, niepolecana: instalacja XGL i Beryla

W wypadku nowoczesnych kart graficznych ATI będziesz musiał zainstalować XGL. Jeżeli to cię przeraża, przeskocz do działu "A jeśli się nie uda?". Natomiast bardzo odważni skorzystają z poradnika umieszczonego na stroniehttp://www.howtoforge.com/ubuntu_feisty_beryl_ati_radeon .

Uwaga: po przejściu pierwszej strony z instrukcjami, nie wchodź na drugą i nie dodawaj repozytorium Beryla! Wybierz raczej poniższą metodę: kliknij System | Administracja | Menedżer pakietów Synaptic, następnie Szukaj, wpisz beryl i wybierz następujące pakiety: beryl, beryl-core, beryl-manager, beryl-plugins, beryl-plugins-data, beryl-plugins-unsupported, beryl-plugins-unsupported-data, beryl-settings, beryl-settings-bindings, emerald, heliodor.

Po instalacji w menu Aplikacje | Narzędzia systemowe | Beryl Manager znajdziesz menedżer ustawień Beryla, za pomocą którego będziesz mógł wybrać opcje dotyczące efektów 3D.