Magia połączeń

W ekstremalnych przypadkach zła jakość kabli głośnikowych i sygnałowych może uniemożliwić pracę całego systemu. Zanim więc przystąpimy do wymiany klocków, których jakość nam nie odpowiada, zastanówmy się nad systemem połączeń.


W ekstremalnych przypadkach zła jakość kabli głośnikowych i sygnałowych może uniemożliwić pracę całego systemu. Zanim więc przystąpimy do wymiany klocków, których jakość nam nie odpowiada, zastanówmy się nad systemem połączeń.

Wstępna klasyfikacja

Kable, które wykorzystujemy w systemach AV, możemy podzielić na trzy podstawowe grupy. Grupa I - to wszelkiego typu przewody głośnikowe o różnej konstrukcji, do których produkcji wykorzystuje się metale, najczęściej miedź i srebro, chociaż zdarzają się również przewody wykonane z węgla. Grupa II - to kable sygnałowe, dzielące się na wizyjne (do przesyłania obrazu) i foniczne, które z kolei możemy podzielić na analogowe i cyfrowe. Połączenia cyfrowe dzielą się dodatkowo na metalowe i optyczne. Do ostatniej III grupy należą przewody zasilające.

Kable głośnikowe

Są to najdłuższe kable w naszym systemie, w związku z tym zarówno ich właściwości elektryczne, jak i mechaniczne muszą spełniać wysokie wymagania jakościowe. Sygnał przesyłany przez przewody głośnikowe jest sygnałem wysokoprądowym o dużej mocy. Najczęściej stosowanym metalem do produkcji kabli jest miedź beztlenowa OFC, następnie srebro, często też spotyka się hybrydy obu metali. Najprostszym rozwiązaniem stosowanym w tanich kablach jest tak zwany wielosplot linowy, w którym pojedyncze cienkie druciki (o średnicy 0,05-0,3 mm) są grupowane w wiązki tworzące przewodnik. Kabel taki charakteryzuje się bardzo dobrą wytrzymałością mechaniczną, małą rezystancją i dość dużą indukcyjnością. Często splatane są w ten sposób druciki wykonane z różnych metali. Innym rozwiązaniem jest budowa solid cor, polegająca na stosowaniu pojedynczych izolowanych od siebie drutów o dużych średnicach 0,4-1,2 mm. W najprostszych konstrukcjach stosuje się dwa druty, w najbardziej rozbudowanych - ponad 20 i to o różnych średnicach. Kable takie mają bardzo dobre właściwości dźwiękowe, ale są sztywne i dość kruche. Niektóre firmy proponują kable głośnikowe o konstrukcji zbliżonej do przewodów antenowych. W tym rozwiązaniu pojedyncza linka lub drut sygnałowy są otoczone siatką ekranującą. Bardzo ważnym elementem kabla głośnikowego są właściwości elektryczne stosowanych izolatorów. Najczęściej spotyka się teflon, PCV, silikon i polipropylen.

Wiedzieć więcej...

Dla zaawansowanych

Podstawowym parametrem przewodów jest rezystancja zwana inaczej oporem elektrycznym. Do niej dochodzi indukcyjność i pojemność elektryczna. Zjawiska te są niekorzystne dla przesyłanego sygnału. Rezystancja powoduje spadek poziomu przekazywanej informacji, natomiast indukcyjność i pojemność zniekształcają charakterystykę częstotliwości oraz wprowadzają zniekształcenia fazowe. Ze zjawiskami tymi walczy się stosując wymyślne budowy przewodów i konstrukcje o różnej geometrii.

Rdzenie ferrytowe są stosowane na interkonektach lub kablach sieciowych. Ich zadanie polega na redukcji zakłóceń wysokoczęstotliwościowych przenoszonych przez kable. Zakłócenia te mogą być pochodzenia zewnętrznego, ale ich źródło tkwić może także w samym odtwarzaczu CD (przetworniku c/a) lub tunerze - komponentach, które generują dużo szumu o częstotliwościach radiowych.

Analogowe kable sygnałowe audio

Są trzy rodzaje stosowanych połączeń pomiędzy poszczególnymi elementami toru audio. Ich długość waha się najczęściej pomiędzy 50 a 150 mm. CA najbardziej powszechny, stosowany zarówno w sprzęcie tanim, jak i w niesymetrycznych konstrukcjach sprzętu High-end, przeważnie zbudowany jest z jednej żyły otoczonej ekranem, zakończonej wtyczkami cinch. Takim kablem, lecz o znacznie większej długości podłącza się moduły basowe - subwoofery. Drugim rodzajem przewodów są kable XLR, zwane inaczej połączeniami symetrycznymi. W takim przewodzie mamy dwie ścieżki sygnałowe i ekran będący masą układu. Tego typy połączenia wywodzą się z techniki profesjonalnej i zapewniają bardzo dobrą jakość sygnału będąc jednocześnie doskonałą izolacją dla zakłóceń zewnętrznych. Połączenia te stosuje się w zbalansowanych urządzeniach najwyższej klasy, gdy chce się przesłać sygnał audio na duże odległości. W kablach tego typu stosuje się wtyczki XLR zwane popularnie kanonami. Ostatnia grupa kabli połączeniowych jest oparta o wtyki typu din. Stosują ją nieliczne audiofilskie firmy, w instalacjach kina domowego się ich nie używa.