Niesamowity dźwięk z... Winampa

Megabas

Zwykłe korektory charakterystyki dźwięku mają za zadanie wzmocnić lub osłabić dźwięki, które już istnieją w materiale dźwiękowym. Zatem tak często używane "podbicie basów" jest jedynie wzmocnieniem dźwięków z konkretnego zakresu częstotliwości. Miłośnicy mocnego basu narzekają, że dźwięków z zakresu najniższych basów prawie w ogóle nie ma w wielu utworach. Profesjonaliści od dawna stosowali tzw. procesory subharmoniczne, które tworzyły dźwięki zgodne harmonicznie z dźwiękami obecnymi w utworze ale niższe od nich o oktawę. Bardzo popularne "brzmienie disco lat osiemdziesiątych" pochodzi właśnie od nich. Excitery takie są wykorzystywane do dziś - przykładem są profesjonalne urządzenia studyjne i estradowe: dbx 120A, Peavey Kosmos czy Behringer Ultrafex/Ultrabass. Niektóre z nich zawierają dodatkowo limiter oraz osobne wyjście sygnału dla osobnego toru subniskotonowego.

Oprogramowanie, które potrafi wykonać to samo ingerując w odtwarzany dźwięk jest rzadkością. Możliwość taką posiada darmowa wtyczka VST o nazwie EDGE (autor Lee Stacey, www.Fat-Ass.tk). Wtyczkę tą można uruchomić w Winampie za pomocą wspomnianego VST hosta.

Z materiału dźwiękowego wybierane są najniższe częstotliwości, które podlegają dalszej obróbce. Za działanie filtru odpowiedzialne są regulatory Pitch (regulujący częstotliwość filtru) oraz Res (zmieniający charakterystykę filtru). Im niższa częstotliwość, tym niższe dźwięki zostaną przetworzone na superniskie basy, ale może być ich nie być wcale, jeśli w materiale dźwiękowym nie ma dźwięków w tym zakresie. Wtyczka posiada układ selekcji dźwięków impulsowych, który sprawia, że filtr reaguje na krótkie dźwięki, dodając mocy dźwiękom bębna taktowego, zwanego stopą. Można także usunąć dźwięki impulsowe z efektu włączając ich filtr. Dźwięki podlegające obróbce mogą zostać przesunięte o jedną lub dwie oktawy (po włączeniu przycisku -2). Wynikiem pracy procesora jest przetworzony dźwięk najniższych basów, który podlega połączeniu z materiałem oryginalnym. Poziom efektu reguluje się za pomocą Level, zaś za proporcje łączenia dźwięku zmodyfikowanego z materiałem odpowiedzialny jest regulator Mix. Przy zbyt mocnym ustawieniu efektu mogą pojawić się zniekształcenia wynikające z przesterowania karty dźwiękowej lub wzmacniacza, zatem poziom efektu należy dobierać rozsądnie. To samo dotyczy korektora charakterystyki - dodatkowe uwydatnienie także może spowodować przesterowanie i zniekształcenia. Niektóre utwory zawierają już dźwięki subharmoniczne (wiele utworów Italo Disco a także utwory z gatunku house i hip-hop) i agresywne ustawienie Edge potęguje ten efekt, do zniekształceń włącznie.

Działanie wtyczki jest bardzo radykalne, ale aby móc je w pełni docenić, należy korzystać z karty dźwiękowej wyższej klasy, dobrych słuchawek i głośników, które potrafią sprawnie przenosić częstotliwości z zakresu najniższych basów (poniżej 100 Hz) a także odpowiedniego mocą wzmacniacza. Do tego nadaje się na przykład zestaw kina domowego wyposażonego w subwoofer o znacznej mocy. Przykładowe ustawienie regulatorów wtyczki, widoczne na zrzucie ekranu, odpowiada typowym nastawom, z których korzystam.