Pierścienie Władzy czy Ród Smoka? Pojedynek seriali – zwycięzca jest oczywisty

Czołówka

Czołówki obu seriali są nieco podobne. W Rodzie Smoka strumień krwi przepływający ulicami Starej Valyrii – ojczyzny Targaryenów – tworzy drzewo genealogiczne tego rodu i sugeruje jego tragiczne dzieje. W Pierścieniach Władzy wzory w czołówce usypane są z ziarenek piasku – całość wygląda ładnie, ale dramatyzmem ustępuje jednak animacji z serialu HBO.

Kto wygrywa? Ród Smoka

Adaptacja

Serial HBO powstał na podstawie fragmentu książki George'a Martina pt. Ogień i Krew – jest to kronika historyczna opowiadająca o rządach rodu Targaryenów. Z kolei Pierścienie zostały stworzone na bazie Dodatków do Władcy Pierścieni – zwięzłych tekstów, w których Tolkien streścił wydarzenia z dziejów Śródziemia. W obu przypadkach scenarzyści stanęli przed podobnym zadaniem – musieli mocno rozbudować dość suche teksty.

Zobacz również:

• Nie tylko Ród Smoka. Wszystkie spin-offy Gry o Tron – ile razy powrócimy do Westeros?

W Rodzie Smoka scenarzyści podążają za Martinem krok w krok, jednocześnie zręcznie przekładając książkowe opisy na obrazy. Dialogi mają w sobie moc – widzowie znający książkę wyłapią wplecione w nie teksty z Ognia i Krwi. Opowieść sunie gładko, poświęcając wystarczająco dużo czasu na przedstawienie i rozwój bohaterów, ale unikając powolności i dawkując napięcie. Scenarzyście świetnie rozgrywają też niejednoznaczność książki Martina i w sprytny sposób uzupełniają luki tekstu, wyjaśniając motywację bohaterów lub dopowiadając ich losy. Mistrzostwem pod tym względem było rozwinięcie wątku Laenora Velaryona.

Niestety, tego samego nie da się powiedzieć o Pierścieniach Władzy. W każdej scenie widać, że twórcy właściwie nie mają co opowiadać. Gdyby te 8 długich odcinków opróżnić z zapychaczy, zostałyby może ze 3 godziny treściwego materiału. Mocno kuleje przy tym konstrukcja postaci (większość z nich da sie opisać jednym przymiotnikiem), a ich losy nie posiadają ciężaru dramaturgicznego. Do tego zdarzają się urągające logice koszmarki, w stylu Galadrieli wyskakującej ze statku na pełnym morzu i starającej się wrócić wpław do Śródziemia. Scenarzyści starając się odwzorować w dialogach poetycki styl Tolkiena, popadają w męczące pustosłowie – w Pierścieniach Władzy rozmowy są o niczym, a bohaterowie mają irytującą skłonność do mielenia w kółko tego samego tematu.

Kto wygrywa? Ród Smoka

Efekty specjalne

Pierścienie Władzy miały trochę więcej okazji do zaprezentowania widowiskowych efektów specjalnych. W tym świecie magia i dziwne istoty czają się na każdym kroku, więcej jest też niezwykłych miast i budowli. Prezentują się one bardzo dobrze – zdecydowanie widać tu budżet wyłożony na produkcję serialu. Prym wiedzie ukazanie Númenoru, który ze swoimi pałacami, wieżami i posągami wprost krzyczy o chwale swoich mieszkańców (i misternej robocie spcejalistów od CGI).

W świecie George'a Martina magia jest o wiele bardziej subtelna, a co za tym idzie, twórcy nie mieli aż tyle okazji do popisania sie efektami specjalnymi. Wysiłek skoncentrowano głównie na wykreowaniu smoków, które są wielkie, majestatyczne, jednocześnie piękne i przerażające. Syrax wynurzająca się z chmur czy gigantyczna Vhagar nawiązująca kontakt z Aemondem to sceny stanowiące definicję słowa spektakularność. Na szczególną uwagę zasługują też efekty za pomocą których przedstawiono pożerane przez chorobę ciało Viserysa.

Kto wygrywa? Remis

Reżyseria i montaż

Można by sądzić, że do tak ważnej produkcji, jak Pierścienie Władzy zatrudnieni zostaną solidni reżyserzy. Teoretycznie tak się stało w przypadku dwóch pierwszych odcinków – oba stworzył bowiem J. A. Bayona, odpowiedzialny m.in. za reżyserię Jurrasic World: Upadłe Królestwo. Delikatnie mówiąc, efekt nie jest jednak zbyt zachwycający – historii brakuje płynności, aktorzy wchodzą i wychodzą z kadru, jakby grali w teatrze, a swoje nudne i napuszone teksty nie tyle wypowiadają, ile recytują. Sprawę pogarsza nieudolny montaż – niektóre sceny są zbyt długie i powolne, inne znów za krótkie i zbyt gwałtownie przecięte. Im dalej, tym gorzej, bo kolejni reżyserzy rozsmakowują się w tanim efekciarstwie – serio, twórcy, slow motion na każdym kroku, nie sprawia, ze serial staje sie bardziej poetycki. Trudno uwierzyć, że produkcja tej rangi może być tak źle wyreżyserowana i zmontowana.

Tego problemu zupełnie nie ma Ród Smoka. Fabuła rozwija się płynnie, a pomiędzy budowaniem relacji bohaterów i ich psychologii znajduje się czas na ukazanie przestrzeni czy wyeksponowanie strojów. Twórcy znakomicie panują nad tempem opowieści, doskonale wiedząc, na co położyć akcenty, a co chwilowo wyciszyć. Majstersztykiem są sceny zbiorowe – np. zaręczyny Rhaenyry czy kolacji Targaryenów – w których twórcy potrafia opowiedzieć historię i dawkować napięcie za pomocą drobnych zabiegów.

Kto wygrywa? Ród Smoka

Bohaterowie

Ogień i krew Martina zasiedlają hordy bohaterów. Twórcy Rodu Smoka musieli wybrać te najważniejsze, a następnie samodzielnie obudować je motywacją i dialogami. Praca, którą wykonali jest tytaniczna. Każda postać jest wielowymiarowa i niejednoznaczna, ale jednocześnie wiarygodna. Na szczególne uznanie zasługuje król Viserys – bohater z gruntu tragiczny – oraz jego brat, książę Daemon, postać nieprzenikniona i nieustannie zaskakująca widzów. Ta dwójka to tylko wierzchołek góry lodowej, bowiem dzięki misternej pracy scenerzystów, aktorów i reżyserów, każdy bohater skrzy się polotem.

Pierścienie Władzy wystartowały z równie imponującą galerią postaci. Mamy tu przecież i Galadrielę, i Elronda, i Gil-Galada – prawdziwe sławy elfiego rodu, ikoniczne dla Władcy Pierścieni. Oprócz tego pojawiły się krasnoludy i całkiem sympatyczni Harfootowie. Choć wydawało się, że takiego zestawu nie da się zepsuć, okazało się to możliwe. Im dalej w las, tym bardziej męcząca, antypatyczna i kiczowata staje się Galadriela, co jest tym smutniejsze, że przecież powinniśmy z całego serca jej kibicować. Elrond jest kompletnie nijaki, a Arondir i Bronwyn budzą emocje jak na grzybach. Poczciwi z początku Harfootowie okazują się zgrają jednocześnie wredną i infantylną. Jako tako bronią się jeszcze krasnoludowie. Jedyna postać, która mnie bardziej zainteresowała to Halbrand – nie miałabym nic przeciwko, żeby cały 2 sezon został opowiedziany z punktu widzenia tego jakże pełnego pasji przybysza.

Kto wygrywa? Ród Smoka

Kostiumy i scenografia

Pod tym względem fantasy zawsze miało wspaniałe pole do popisu i trzeba przyznać, ze oba seriale stanęły na wysokości zadania. Stroje bohaterów Rodu Smoka i Pierścieni Władzy zostały uszyte ze świetnych tkanin i z wielką dbałością o szczegóły. Podobnie sprawa ma się ze scenografią – jej twórcy rozsmakowują się w tworzeniu przestrzeni zarówno olśniewających, jak i niepokojących. Oba seriale różnią się stylem wizualnym, przez co kostiumy i scenografia w Rodzie Smoka wydaje się bardziej realistyczne i namacalne, zaś w Pierścieniach Władzy – baśniowe.

Kto wygrywa? Remis

Aktorzy

Casting do Rodu Smoka jest precyzyjny, jak cięcie valyriańskim mieczem. Koronnym (nomen omen) dowodem jest Paddy Considine. Na widok jego Viserysa, aż chce się zawołać: dajcie człowiekowi jego (A)Emmę! Kroku dotrzymuje mu Matt Smith jako tajemniczy i impulsywny Daemon, Millie Alcock w roli zadziornej Rhaenyry, czy Ewan Mitchell jako Aemond Targaryen z szaleństwem płonącym w jedynym oku. Dobre wrażenie robią też starsze wersje głównych bohaterek – gdy minie pierwsze zaskoczenie, okazuje się, że Emma D’Arcy i Olivia Cooke naprawdę dobrze wcielają się w role Rhaenyry i Alicent.

Niestety, Pierścienie Władzy mogą tylko pomarzyć o takich kreacjach aktorskich. Odpowiedzialność za to ponoszą aktorzy niewielkiego kalibru, ale też scenarzyści i reżyserzy. Obsada nie ma bowiem nic szczególnie ciekawego do zagrania, a niezbyt zręczna reżyseria nie ułatwia im zadania. Uwagę przykuwa jeszcze Sophia Nomvete w roli Disy, całkiem dobrze sprawdza się Charlie Vickers jako Halbrand i Markella Kavenagh wcielająca się w postać Nori. Najgorzej prezentuje się Morfydd Clark, która jako Galadriela jest sztuczna i nieprzekonująca, a czasem wręcz karykaturalna. Ze wszystkich serialowych istot elfowie są zresztą obsadzeni najgorzej – wygląda na to, że na świecie skończyli się ładni aktorzy.

Amazon poległ też w kwestii inkluzywności, bowiem kolorowych aktorów można policzyć na palcach jednej ręki. Scenarzyści nie pokusili się o coś, co tak wspaniale funkcjonuje w świecie Gry o Tron – zróżnicowanie kulturowe. Wszystkie krainy wyglądają podobnie i posiadają podobnych mieszkańców, a Arondir jako jedyny czarny elf prezentuje się wyjątkowo samotnie. Twórcy Pierścieni nie skorzystali choćby z potencjału, jaki niosły słabo opisane przez Tolkiena Południowe Kraje – idealne miejsce do stworzenia nowej społeczności i większej liczby ról dla aktorów o nieeuropejskich korzeniach.

Kto wygrywa? Ród Smoka

Girl Power

Zarówno Ród Smoka, jak i Pierścienie Władzy stawiają na silne postaci kobiece. Ród Smoka tworzy bardzo surową rzeczywistość z jasno określonymi rolami kobiet i mężczyzn, ale prezentuje nam ten świat poprzez sprytne zabiegi. Zestawienie brutalnego turnieju rycerskiego z krwawym porodem czy niepohamowany pęd Viserysa do spłodzenia męskiego potomka znakomicie odmalowują realia Westeros. Tragicznie zmarła królowa Aemma czy zmanipulowana przez ojca Alicent bezpośrednio opowiadają o losie kobiet w patriarchalnym świecie. Najciekawsza z nich jest Rhaenyra, której siłę i inteligencje scenarzyści ukazali choćby w znakomitej scenie pertraktacji z Daemonem na Smoczej Skale. Dwa ostatnie odcinki zdecydowanie nalezały jednak do Rhaenys Targaryen – niedoszłej królowej cechującej się wyjątkową klasą, empatią i znajomością życia.

Twórcy Pierścieni Władzy w kwestii feminizmu nie mają nic ciekawego do dodania. Wehikułem girl power jest dla nich odziana w zbroję Galadriela, z której nieco na siłę postanowiono zrobić wojowniczkę – jakby nie wierząc, że w inny sposób da się zaznaczyć potęgę tej bohaterki. Mamy jeszcze ciekawską Nori, empatyczną Bronwyn-uzdrowicielkę i rubaszną Disę – o żadnej z tych postaci nie da się powiedzieć właściwie nic więcej. Pierścienie niestety poprzestały na grubo ciosanym pop feminizmie.

Kto wygrywa? Ród Smoka

Muzyka

Muzyka w Pierścieniach Władzy jest właściwie niezapamiętywalna, a już na pewno nie posiada podobnej mocy, co ścieżka dźwiękowa z Władcy Pierścieni Petera Jacksona. Bardzo miłym akcentem jest jednak wiersz Tolkiena wykonany przez Fionę Apple w zakończeniu 8 odcinka – melodyjnie zaśpiewane Trzy Pierścienie dla królów Elfów pod otwartym niebem budzą słuszne ciarki.

Twórcy Rodu Smoka poszli za to po linii najmniejszego oporu i w czołówce sięgnęli po stary, sprawdzony motyw z Gry o Tron. Trochę szkoda, że nie stworzyli nowego, jednak trzeba przyznać, że dawna melodia jest charakterystyczna, wpadająca w ucho i podkręcająca emocje. A wiadomo przecież, że lepsze jest wrogiem dobrego. Z motywów muzycznych uwagę zdecydowanie przykuwa niepokojąca muzyka na zaręczynach Rhaenyry i melancholijny motyw podczas koronacji z 10 odcinka.

Kto wygrywa? Ród Smoka

Sceny walk

Już w pierwszym odcinku Ród Smoka pokazał, co potrafi w kwestii starć zbrojnych. Turniej rycerski był perfekcyjnie wyreżyserowaną, emocjonującą sekwencją, w której bohaterowie walczyli zarówno konno, jak i pieszo, używając do tego różnorodnej broni. Kolejne walki i pojedynki potwierdziły, że choreografowie i spece od batalistyki znają się na rzeczy. Krwawa rzeźnia podczas wojny na Stopniach czy zadziwiająco brutalna dziecięca bijatyka miały w sobie ponurą pasję, nonszalancką zręczność i przerażający realizm.

Pierścienie Władzy starają się jak mogą, ale najczęściej topią walki w powodzi kiczu i nieuzasadnionego patosu. Największy ból powodują sceny z walczącą Galadrielą (np. groteskowe pokonanie trolla czy przedziwne "starcie" ze strażnikami w lochach Númenoru), ale daleko w tyle nie pozostają też akrobacje Arondira. Nawet jak na elfów, wydaje się to przesadą. Niestety, starcia w Pierścieniach Władzy są efekciarskimi, kiczowatymi i dość beznamiętnymi scenami.

Kto wygrywa? Ród Smoka

PODSUMOWANIE

Po 1 sezonach Rodu Smoka i Pierścieni Władzy, można bez żadnych wątpliwości ogłosić, że starcie superprodukcji fantasy wygrywa Ród Smoka. HBO przygotowało dojrzałą, przemyślaną opowieść, w której nie tylko oddaje sprawiedliwość uniwersum George'a Martina, ale doskonale wypełnia pozostawione przez pisarza luki. Pierścienie Władzy zaczęły jako nudnawy średniak, by osunąć się w rozwlekłe i absurdalne fanfiction – rozczarowujące nie tylko jako adaptacja Tolkiena, ale przede wszystkim jako serial przygodowy.

Zobacz także: Potok krwi i dolarów, czyli Ród Smoka od HBO. Co za otwarcie! [RECENZJA]