Pingwin o stu twarzach

Ktoś kiedyś wyliczył, że każdego dnia powstają przynajmniej dwie nowe dystrybucje Linuksa. Abyś nie czuł się zagubiony w tym bałaganie, przedstawiamy przegląd systemów, których nazwy warto znać.

Od momentu premiery Ubuntu Linuksa 4.10 w 2004 roku branża dystrybucji systemów spod znaku pingwina wyraźnie się odmieniła. Olbrzymie pieniądze Shuttlewortha, szefa Canonical, wpompowane w Ubuntu sprawiły, że niemal w ciągu nocy stało się ono znanym i lubianym klonem Debiana. Bylejakość i kiepska kompatybilność ze sprzętem wyszła z mody. Dziś deweloperzy wspierani są przez korporacje (openSUSE, Fedora, Yellowdog) albo opierają swoje dystrybucje na Ubuntu i nie marzy im się podbijanie świata, a najwyżej zrobienie czegoś pożytecznego (Linux EduCD, Linux-gamers.net). Systemy samodzielne, niewywodzące się z Ubuntu (Linux XP), są rzadkością i zdobywają raczej niewielu zwolenników.

Dystrybucje do domu i biura

Linux-gamers.net 0.92

Dystrybucja Linuksa opierająca się na Arch Linuksie (live.linux-gamers.net), przygotowana dla miłośników komputerowej rozrywki. Wystarczy nagrać plik ISO na płytę i uruchomić z niej komputer, żeby móc zabawić się przy kilku popularnych grach. I nie mówimy tu o szachach czy prostych platformówkach. W Linux-gamers.net znajdziesz strzelankę "Nexuiz", opartą na silniku "Quake'a", wyścigi samochodowe "Torcs" czy grę strategiczną "UFO: Alien Invasion" nawiązującą do kultowej serii UFO. Oprócz nich na płycie znalazły się "Blobby2", "BzFlag", "Foobillard", "gl-117", "Glest", "Neverball", "Sauerbraten", "Tremulous", "Wesnoth", "Warsow", "Warzone2100", "World of Padman" - niektóre z tych tytułów miałeś szansę już poznać, jeśli kupiłeś poprzednie wydanie PC Worlda.

Należy pamiętać, że do uruchomienia Linux-gamers.net koniecznie trzeba mieć komputer PC z akceleratorem 3D i przynajmniej (!) 512 MB pamięci RAM.

Ubuntu 7.10

Najnowsza wersja Linuksa bijąca rekordy popularności. Oprócz openSUSE jest on systemem najbardziej przyjaznym, współpracującym z największą liczbą urządzeń (drukarki, skanery, tunery). Mimo sporych wymagań sprzętowych - Ubuntu (http://www.ubuntu.com ) wykorzystuje środowisko graficzne GNOME, które ma większe zapotrzebowanie na moc procesora i pamięć niż reszta konkurencji - powinni je wybierać wszyscy początkujący użytkownicy Linuksa. Duża baza sterowników, niemal pełne spolszczenie, kompatybilność z efektami 3D generowanymi za pomocą Compiz Fusion oraz zdecydowany, potrafiący postawić na swoim lider projektu czyni z niego wybór niemal idealny.

PCLinuxOS 2007

Aktualny lider rankingów prowadzonych przez witrynę DistroWatch.com. W zasadzie nie ma się czemu dziwić, bo odziedziczył po Mandrivie prostotę obsługi, dużą liczbę sterowników i przyjazny dla użytkownika intertejs. Nawet w podstawowej wersji PCLinuxOS (http://www.pclinuxos.com ) instaluje się Compiz, który pozwala na urozmaicenie pulpitu dodatkowymi efektami graficznymi.

Jeśli lubisz środowisko graficzne KDE, a nie przypadło ci do gustu ani openSUSE, ani Ubuntu, powinieneś wypróbować PCLinuxOS 2007.

MythTV 0.20.2

MythTV (http://www.mythtv.org ) to prawdziwa gratka dla miłośników multimediów, którzy nie chcą płacić za Windows XP Media Center ani Vistę Home Premium. Dystrybucja stanowi kompletne, działające centrum multimedialne. Może nagrywać programy o określonych porach, analizować obraz pod kątem obecności reklam (i omijać je), a także nagrywać i rippować płyty DVD czy przesyłać strumieniowo telewizję w lokalnej sieci. Niestety, MythTV powstał jako dystrybucja przeznaczona na rynek amerykański, dlatego jej funkcjonalność może nie satysfakcjonować polskich użytkowników.

Dystrybucje do szkoły

Linux-EduCD 0.8

Oparta na Ubuntu polska dystrybucja Linuksa (http://www.linux-educd.pl ), autorstwa Rajmunda Radziewicza. Miała być pomocą w szkole, z czasem jednak zatraciła swój charakter i stała się kombajnem do wszystkiego. Ma to wady i zalety: zawiera wiele przydatnych programów, ale przestała się mieścić na płycie CD i wyraźnie zwolniła. Na pewno jednak stanowi wybór idealny dla młodego miłośnika astronomii, fizyki, matematyki czy chemii - oraz dla nauczyciela szkolącego uczniów we wspomnianych dziedzinach.

Najnowsza, oparta na Ubuntu 7.04 edycja 0.8 Linux-EduCD wykorzystuje sterownik ntfs-3g, dlatego wszelkie utworzone za jej pomocą pliki można zapisywać na dyskach Windows z NTFS, i to bez obaw, że dane przepadną.

Puppy 2.17

Jedna z najmniejszych dystrybucji Linuksa. Choć wykorzystuje środowisko graficzne, bez problemu mieści się w pamięci RAM nawet bardzo starego komputera. Zawiera wszystkie ważne dziś aplikacje: komunikator, przeglądarkę internetową, edytor tekstu - ładujące się zresztą w mgnieniu oka. Większe problemy mogą sprawiać programy, o których nie pomyślał twórca dystrybucji - na szczęście najważniejsze aplikacje dostępne są w postaci paczek dla Puppy (http://www.puppylinux.org ).

Damn Small Linux 3.4.2

Twórcy DSL mówią, że chcieli sprawdzić, ile aplikacji zmieści się na 50-megabajtowym nośniku (http://www.damnsmalllinux.org ). Z czasem dystrybucja zyskała rzeszę zwolenników, niektóre czasopisma komputerowe dołączały ją na płycie w kształcie wizytówki. W systemie znalazła się przeglądarka internetowa Mozilla Firefox, odtwarzacz multimedialny XMMS, edytor tekstu i komunikator - niestety, nieobsługujący protokołu Gadu-Gadu. System polecamy wszystkim użytkownikom, którzy chcą wykorzystać stary komputer w roli kolejnej podłączonej do Internetu końcówki sieciowej. Tak samo jak Puppy, DSL powinien sprawdzić się w szkolnej pracowni wyposażonej w komputery z procesorami Pentium lub Pentium II/Celeron.