Technologie stare, ale używane po dziś dzień

Wiele technologii przychodzi i odchodzi. Niektóre są punktem wyjścia do kolejnych, lepszych rozwiązań, jak MD-DOS, NetWare, Lotus 1-2-3 czy VAX/VMS, inne pojawiają się i zostają - prze lata, kilkanaście lat, a nawet dziesięciolecia. Rekordzista na poniższej liście ma 59 lat i wciąż jest w użyciu! A inni? Oto siedemnastu technologicznych "Matuzalemów", na których koniec nic póki co nie wskazuje.

Cobol: 1960

COBOL (skrót od Common Business-Orientated Language) zaprojektowany został w 1960 roku przez CODASYL, przemysłowe konsorcjum IT założone w 1959. Zostało stworzone do kierowania rozwojem języka programowania, który mógłby być użyty na wielu komputerach. Oczywiście dedykowany był wyłącznie zastosowaniom biznesowym i rządowym, ponieważ w latach 60-tych rynek komputerów konsumenckich nie istniał. Za powstanie COBOL-a odpowiada Grace Hopper, a rozwój języka - który miał być stosowany tylko przez krótki czas - został wręcz wymuszony przez Departament Obrony USA. COBOL był czterokrotnie standaryzowany - po raz pierwszy w 1968 roku, ostatni - w 2014. Język ten nadal używany jest w aplikacjach systemów typu mainframe, wymagających przetwarzania danych na wielką skalę, zarówno w trybie wsadowym jak i online. Obszarami jego zastosowania są bankowość, ubezpieczenia, służba zdrowia, transport, a także systemy rządowe i militarne. Przeżył CODASYL, rozwiązany w 1987 roku.

Jak podaje Wikipedia: W 1997, Grupa Gartner wydała raport, który wykazał, że 80% światowego biznesu działało na COBOLu, przy prawie 200 mld linii kodu i z 5 miliardami linii pisanymi rocznie. Nawet stworzona w 1996/7 Java nie zdołała przyćmić pozycji COBOLA

Pamięć wirtualna: 1962

Pamięć wirtualna została zaprojektowana przez zespół badaczy z Uniwersytetu Manchester w 1962. Jej przeznaczeniem był komputer Atlas, a celem ponowne wykorzystanie przestrzeni dyskowej dostępnej dla różnych użytkowników i programów. Pamięć wirtualna została wprowadzona do architektury x86 wraz z pojawieniem się trybu chronionego w procesorze Intel 80286 (1982 r.).

ASCII: 1963

ASCII to skrót od słów "American Standard Code for Information Interchange". Jest to język definiujący, jak litery, cyfry i symbole z języka angielskiego są wyświetlane na ekranie. Prace nad nim zaczęły się w 1960 roku, a podstawą był kod telegraficzny. W 1963 roku ASCII było gotowe w pierwszej wersji. W 1988 pojawił się standard Unicode, który w 2007 wyparł ASCII z roli lidera najpopularniejszego zestawu znaków używanych w internecie. Nie zmienia to jednak faktu, że ASCII jest wciąż używane w wielu zastosowaniach.

OLTP: 1964

OLTP (Online Transaction Processing) zostało wynalezione przez IBM w ramach przygotowywania systemu rezerwacji biletów dla American Airlines. Łączyło 2000 terminali telefonicznych z parą komputerów IBM 5070, co umożliwiało zarezerwowanie biletu w kilka sekund. Do dzisiaj rozwiązania bazujące na OLTP są stosowane na całym obszarze e-commerce.

IBM System / 360 mainframe: 1964

IBM wydało aż pięć miliardów dolarów na stworzenie rodziny sześciu połączonych komputerów i czterdziestu urządzeń peryferyjnych, tworzących jedną, pracującą bez najmniejszych zgrzytów, całość. Czy inwestycja się opłaciła? Czas pokazał, że jak najbardziej - w przeciągu kilku lat IBM sprzedawał po 10 000 takich systemów rocznie. Komputery systemu 360 są do dziś w użyciu, a na ich bazie IBM tworzy kolejne mainframe.

CMOS: 1967

Fairchild Semiconductor wynalazło w 1967 roku pierwszy tranzystor MOS - ta sama technologia używana jest do dzisiaj w celu produkcji układów scalonych CMOS (Complementary Metal-Oxide Semiconductor). Pierwszy wykonany w technologii CMOS powstał w firmie Radio Corporation of America w 1967 roku, a od 1993 układy CMOS dominują w elektronice cyfrowej.

C: 1969

Dennis Ritchie z Bell Labs wynalazł język programowania C dla nowego systemu operacyjnego Unix. Rozwinął w tym celu język B, stworzony przez siebie i Kena Thompsona na bazie jeszcze starszego - BCPL (1966 r.). Po dzień dzisiejszy C uchodzi za najbardziej popularny na świecie i doczekał się licznych rozwinięć oraz wariantów.

Unix: 1969

W 1969 roku Kenneth Thompson i Dennis Ritchie z Bell Labs stworzyli system Unix (Unix Time-Sharing System). Jego poprzednikiem był eksperymentalny system operacyjny zwany Multics, który jednak zawiódł swoich twórców. Unix został pomyślany dla jednoprocesorowej (do użytku na minikomputerach) wersji Multics OS - systemu wielozadaniowego, pozwalającego na zarządzanie plikami oraz dzielnie się nimi przez wielu użytkowników jednocześnie.

FTP: 1971

FTP to skrót od File Transfer Protocol, czyli Protokół Transferu Plików. Jego twórcą był Abhay Bhushan z MIT (Massachussetts Institute of Technology ), który później wynalazł także na potrzeby ARPA podobny protokół dla wiadomości e-mail. Serwerów FTP używa się po dziś dzień i nic nie wskazuje na to, aby ten stan rzeczy miał ulec zmianie.

Ethernet: 1973

Ethernet to dzieło Roberta Metcalfa. Został opracowany w ośrodku badawczym firmy Xerox w 1973 roku, a opublikowany trzy lata później. Zasada działania od początku jest jedna i brzmi tak (podaję za Wikipedią): Bazuje na idei węzłów podłączonych do wspólnego medium i wysyłających i odbierających za jego pomocą specjalne komunikaty (ramki). Wszystkie węzły posiadają niepowtarzalny adres MAC. Obecnie jest to najpopularniejszy standard w sieciach lokalnych.

Architektura procesora x86: 1978

Rok 1978 przyniósł światu 16-bitowy procesor Intel 8086 - pierwszy podzespół z architekturą x86. Miało to miejsce dokładnie 8 czerwca. Co ciekawe, nazwa architektury pochodzi od nazw pierwszych modeli z tej rodziny, których numery kończyły się liczbą 86 - od 8086, 80186, 80286, 80386. Od nich wywodzą się procesory 32- i 64-bit, działające po dziś dzień pod Windowsami, Mac OS X, Linuksem. Obecnie procesory x86 produkuje AMD, Intel i inni czołowi gracze.

Gnu: 1983

Richard Stallman, późniejszy założyciel Free Software Foundation, zbuntował się przeciwko oprogramowaniu kontrolowanemu przez koncerny i 27 września 1983 r. opublikował w Usenecie zapowiedź powstania wolnego systemu GNU, a dwa lata później Manifest GNU, który wyjaśniał jego zamiary i przyczyny stworzenia wolnej alternatywy dla systemu Unix. Stąd właśnie jego nazwa - choć po polsku kojarzy się to z afrykańskim ssakiem, w rzeczywistości mamy do czynienia z akronimem: GNU's Not Unix, czyli GNU to nie Unix. Stallman jest nazywany - zarówno złośliwie, jak i z sympatią - świętym Ignucym. W 1991 r. Linus Torvalds udostępnił tworzone przez siebie jądro – Linuksa – na licencji GPL. Po przystosowaniu systemu GNU do działania z Linuksem powstał system operacyjny GNU/Linux. Działa na nim obecnie wiele serwerów na całym świecie.

Napęd taśmowy: 1984

System taśmowy IBM 3480 pozwolił na zastąpienie używanych dotychczas szpul jako nośników pamięci komputerów. Choć samo IBM zaprzestało produkcji taśm w 1989 roku, format ten został zaadoptowany przez wielu innych producentów.

TCP / IP: 1984

DARPA, czyli (w tłumaczeniu) Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych, pracowała w latach 70-tych nad stworzeniem rozproszonej sieci komputerów. Zaowocowało to wojskowym ARAPANET-em, a w celu zoptymalizowania przesyłu danych zaczęto pracować nad umożliwiającym to protokołem. Trwało to od 1980 do 1984 roku. I wyszło perfekcyjnie - protokół stał się podstawą dzisiejszego Internetu i jest obsługiwany przez wszystkie systemy operacyjne.

C++: 1985

Tutaj historia jest prosta: w 1985 roku Bjarne Stroustrup z AT&T opublikował pracę pod tytułem "The C ++ Programming Language", w której zaprezentował rozszerzenie języka C o obiektowe mechanizmy abstrakcji danych i silną statyczną kontrolę typów. C++ niemal z marszu stał się standardem używanym przez największych i jest wykorzystywany po dziś dzień. Ostatnia wersja standardu, C++17, opublikowana została w grudniu 2017.

PostScript: 1985

John Warnock i Charles Geschke z Adobe stworzyli język opisu strony PostScript Page na polecenie współzałożyciela Apple, Steve Jobsa. Był adaptacją i rozwinięciem języka InterPress z 1982 roku, który Adobe stworzyło dla drukarek laserowych. Pierwszym urządzeniem, które wyposażono we wbudowany interpreter PostScriptu, była drukarka laserowa LaserWriter firmy Apple, wprowadzona na rynek w 1985 roku. Aktualnie z PostScript wciąż korzystają niektóre nowe drukarki, jednak głównie stosuje się go do PDF.

ATA i SCSI: 1986

ATA i SCSI, czyli dwa standardy interfejsów, pojawiły się w tym samym roku - 1986. Small Computer Systems Interface (SCSI) zdefiniował magistralę do przesyłania danych między urządzeniami i stał się standardem dla połączeń dysków w serwerach i stacjach roboczych. Rywal, czyli ATA (zwany także IDE), zintegrował kontroler z dyskiem twardym. Po raz pierwszy użyto go w PC firmy Compaq, ale został ustandaryzowany dopiero w 1994 roku. I w sumie nic się od 1986 roku nie zmieniło - SCSI nadal występuje w serwerach, ATA - w desktopach, zarówno jako PATA, jak i SATA.