Jak odzyskać skasowane pliki? [PORADA]

Niestety, sytuacje przypadkowego skasowania ważnych danych zdarzają się aż nazbyt często. Czasem mamy również sytuację, gdy kasujemy pliki, które wydają niepotrzebne, a potem nagle okazuje się, że jednak pilnie ich potrzebujemy. Irytujące, prawda? Jeszcze bardziej, jeśli nie wykonuje się regularnie kopii zapasowych. Na szczęście istnieje specjalistyczne oprogramowanie, umożliwiające odzyskiwanie skasowanych danych. Ma ono za zadanie pomóc w takich właśnie przypadkach. Wyjaśniamy w poniższym artykule, na które warto postawić oraz w jaki sposób z niego korzystać.

Warto mieć na uwadze, że nawet jeśli Windows nie widzi skasowanych plików, one wciąż istnieją - i można je odzyskać. Aczkolwiek im szybciej podejmiesz zmierzające do tego działania, tym większa szansa na sukces. Niestety, dotyczy to jedynie dysków HDD - w przypadku SSD odzyskanie skasowanych plików jest praktycznie niemożliwe ze względu na mechanizmy odpowiadające za zapis i odczyt danych w kościach flash. Chociaż niektóre programy obiecują odzyskanie danych z takich nośników, jest to niezwykle ciężkie zadanie i zazwyczaj są one po tym procesie uszkodzone.

Zobacz również:

• Aplikacje do kontroli rodzicielskiej na Androida - którą warto wybrać?

Programy do odzyskiwania skasowanych plików

Na rynku mamy obecnie zarówno płatne, jak i darmowe aplikacje do odzyskiwania danych. Schemat używania wszystkich przebiega w podobny sposób:

• pobierz instalator programu;
• zainstaluj program na innej partycji, niż ta, w której znajdują się pliki do odzyskania;
• wybierz dysk lub kartę pamięci zawierającą skasowane pliki, które chcesz odzyskać;
• uruchom w programie skanowanie w poszukiwaniu skasowanych plików;
• z listy znalezionych wybierz pliki do odzyskania;
• wybierz lokalizację zapisu odzyskanych plików - powinna być inna, niż oryginalna.

Jednak zanim zainstalujesz jakikolwiek program, sprawdź, czy skasowane pliki nie znajdują się w systemowym Koszu. Jeśli od momentu skasowania nie był on opróżniany - mogą tam cały czas być. Co robić? Po prostu wejdź do Kosza (kliknij na niego dwa razy lewym przyciskiem myszki) i kliknij prawym przyciskiem myszki na plik do odzyskania lub zaznacz kilka i kliknij, a następnie wybierz opcję Przywróć. W przypadku, gdy kosz nie był dawno opróżniany, możesz nie zobaczyć poszukiwanych plików, ponieważ ma on ograniczoną pojemność - w momencie gdy liczba wyrzuconych do niego "śmieci" ją przekracza, automatycznie usuwane są (permanentnie) najstarsze z nich. Pojemność kosza możesz sprawdzić w dowolnej chwili - kliknij na niego prawym przyciskiem myszki i wybierz Właściwości z menu kontekstowego. Pamiętaj także o tym, że gdy usuwasz dane z karty pamięci SD lub podłączonej pamięci USB, nie trafiają one do kosza, a są usuwane z danego nośnika. W takim przypadku odzyskanie danych nie jest możliwe.

Jest jeszcze jeden sposób, dzięki któremu możesz odzyskać utracone pliki bez konieczności używania specjalistycznych aplikacji. Być może wysłałeś których z nich e-mailem lub został udostępniony online, np. poprzez Dokumenty Google lub usługę chmurową? Jeśli tak, możesz pobrać go z danego serwisu i zapisać na dysku.

Programy do odzyskiwania danych - płatne vs darmowe

Oto warte uwagi, darmowe aplikacje do odzyskiwania danych - warto zauważyć, że spośród nich Recuva cieszy się od lat dużą popularnością, a odpowiada za nią Piriform, czyli zespół odpowiedzialny za CCleaner.

• Recuva
• Rescue Kit Free
• CGSecurity PhotoRec
• Minitool Partition Wizard Free
• DiskDigger
• TestDisk

W większości sytuacji darmowy program powinien wystarczyć. Jednak bezpłatne wersje często nie są tak skuteczne, jak ich płatne edycje lub np. mają ograniczoną ilość plików, które pozwalają odzyskać. Czasami potrafią również wyszukiwać dawniejsze pliki, do których "nie sięgają" możliwości darmowych aplikacji. Na przykład po dokładnym sformatowaniu partycji, darmowy program może nie być w stanie odzyskać znajdujących się tam wcześniej plików, podczas gdy dla płatnego nie powinno być to problemem. Często aplikacje płatne umożliwiają działanie do pewnego momentu - na przykład pokazują, które pliki są w stanie odzyskać, a następnie wymagają opłaty, aby to zrobić.

Z płatnych programów do odzyskiwania danych można polecić:

• Stellar Windows Data Recovery - licencja na rok 69,99 euro;
• Kroll Ontrack EasyRecovery - 260,96 zł za edycję Home for Windows;
• Disk Drill - licencja Pro za 483 złotych lub Enterprise dla firm za 2712,52 zł. Są to opłaty jednorazowe.

...a także wersja płatne wymienionych wcześniej darmowych narzędzi.

Odzyskiwanie plików - o czym trzeba pamiętać

Działaj szybko! Im prędzej zorientujesz się, że ważne pliki zostały skasowane, tym większe szanse na ich odzyskanie. Co ważne - nie zapisuj ani nie instaluj niczego na tej samej partycji (nawet programu do odzyskiwania danych), ponieważ możesz nadpisać pliki, które chcesz odzyskać! Nie używaj również przeglądarki internetowej - w miejscu pliku mogą zostać zapisane pliki tymczasowe, ciasteczka, itp. Jeśli jest to możliwe, uruchom program do odzyskiwania danych z pamięci przenośnej, np. pendrive'a, a pobierz go na innym komputerze lub laptopie.

Oczyść dysk - jeśli jest on zbytnio zapchany danymi, wówczas Windows dzieli większe pliki na kilka bloków, a gdy zostanie nadpisany jeden z nich, odzyskanie pliku nie będzie możliwe.

Pamiętaj także o tym, że zazwyczaj pliki systemowe to format plików NTFS, ale na nośnikach USB i kartach pamięci może być używany FAT16, FAT32 lub exFAT. W takiej sytuacji musisz wybrać aplikację wspierającą dany rodzaj plików.

Czy można odzyskać pliki z dysku SSD?

Jak rozpoznać uszkodzenie dysku? Jeśli uszkodzona została partycja z systemem, Windows nie uruchomi się - nawet w trybie bezpiecznym, a dysk HDD może dodatkowo wydawać dziwne odgłosy. W sieci można znaleźć różne podpowiedzi, co wówczas robić - od porad pokazujących samodzielną naprawę po rady, aby... włożyć dysk do lodówki na kilka minut.

My jednak radzimy, aby w takiej sytuacji oddać dysk do naprawy specjalistycznej firmie - jeśli uszkodzenie będzie poważne na tyle, że dysk będzie do wyrzucenia, powinna ona mieć fachowe narzędzia, pozwalające uratować z dysku co tylko się da. Uprzedzamy - może to być droższa operacja, a ceny zaczynają od kilkuset złotych.

Jak odzyskać skasowane pliki przy pomocą programu?

Proces odzyskiwania danych za pomocą programu zaprezentujemy przy pomocy wspomnianej wcześniej, darmowej aplikacji DiskDigger. Plik do pobrania to archiwum w formacie .zip, które należy rozpakować, a następnie wejść do folderu, kliknąć na plik .exe i zgodzić się na warunki użytkowania. Po uruchomieniu zobaczysz dostępne partycje i dyski, z których program może spróbować odzyskać dane. Niestety, nie ma tu polskiego interfejsu.

Wybierz dysk zawierający skasowane pliki i kliknij Next. Możesz wybrać głębokie skanowanie, polecane do odzyskiwania przypadkowo skasowanych plików, jak i "jeszcze głębsze skanowanie", które działaniem obejmie cały dysk. Po dokonaniu wyboru naciśnij ponownie Next i... czekaj cierpliwie, aż zakończy skanowanie. Potrwa ono tym dłużej, im większy dysk. Gdy program skończy skan, zobaczysz listę plików - możesz kliknąć na dowolnym, aby zobaczyć jego podgląd po prawej stronie, a korzystając z okienek wyboru ponad listą, wyświetlać pliki tylko jednego rodzaju, np. zdjęcia.

Gdy widzisz na liście pliki, które chcesz odzyskać, zaznacz je, a następnie wskaż na znajdującą powyżej opcję Recover selected files…. Musisz wskazać miejsce zapisu - pamiętaj, aby nie była to ta sama partycja, na której znajdowały się odzyskiwane pliki - i kliknąć OK. Odzyskiwane pliki mają automatycznie generowane nazwy, dlatego aby uniknąć bałaganu, najlepiej zmień je właściwe.