Komputer się nie włącza? Jak zidentyfikować problem
-
- 07.07.2022, godz. 10:00
Komputer się nie włącza? Podpowiadamy, jak zidentyfikować najczęstsze przyczyny oraz jak zweryfikować, czy jego podzespoły nie uległy uszkodzeniu.
Wakacje to dla jednych czas odpoczynku i wyjazdów, a dla innych moment do nadrobienia zaległości w grach. Jednak co w sytuacji, gdy chcesz dać się pochłonąć zaskakującej fabule w nowej grze, a komputer się nie uruchamia? Brak reakcji na przycisk Power może spowodować chwilowe kołatanie serca. Zwłaszcza, gdy weźmiemy pod uwagę cenę najdroższych konstrukcji oraz czasochłonną i skomplikowaną wymianę niektórych komponentów. Czy w takiej sytuacji musisz zanieść komputer do serwisu?
Na szczęście nie, a prostą identyfikację problemów jesteś w stanie wykonać samodzielnie, co pozwoli Ci zaoszczędzić na kosztach.
Zobacz również:
- Hogwarts Legacy - wczesny dostęp na PC nie działa? Sprawdź, co trzeba zrobić
- Najlepsze promocje na sprzęt Apple - iPhone 14, iPhone 13 mini, iMac 24" [28.07.2023]
Czarny ekran od czego zacząć
Pierwsze, co powinno się sprawdzić, to czy komputer w ogóle reaguje na przycisk Power? W tym celu najprościej będzie zdjąć panel boczny obudowy, choć jeśli posiadasz przeszklone okno nie będzie to konieczne. Sprawdź, czy po wciśnięciu przycisku kręcą się wentylatory bądź czy zauważysz świecące się diody. Jeśli nie, upewnij się, że komputer jest podłączony do prądu i nie występują problemy np. z listwą zasilającą czy gniazdkiem.
Słowem wstępu dla każdego, kto się zastanawia: nie, bateria CMOS nie może uniemożliwić włączenia komputera. Odpowiada ona tylko za podtrzymanie ustawień BIOS, takich jak kolejność rozruchu, ustawienia pamięci, krzywe wentylatorów i tym podobne. Oczywiście nie zaszkodzi ją wymienić, jeśli naprawdę uważasz, że jest to źródło twoich problemów.

Komputer się włącza, ale nie wyświetla obrazu warto sprawdzić kable sygnałowe monitora ||Fot. Unsplash
Warto w tym momencie sprawdzić również monitor. Zobacz, czy jest włączony, a w miarę możliwości sprawdź, czy po podłączeniu innego urządzenia wyświetla obraz. Jeżeli monitor posiada gniazdo HDMI, w celu weryfikacji możesz wykorzystać dowolne urządzenie wyposażone w to złącze, nawet dekoder telewizyjny. Może się okazać że uszkodzeniu uległ kabel sygnałowy, bądź przełączyło się źródło obrazu.
Tutaj podam przykład z własnego życia. Jakiś czas temu po włączeniu komputera - pomimo że wszystkie wentylatory kręciły się normalnie i wszystko wyglądało prawidłowo - ekran monitora pozostawał wyłączony. Niestety, brak zintegrowanej karty graficznej uniemożliwiał szybką diagnozę. Jednak zamiast sprawdzić monitor zabrałem się za rozbieranie komputera wyposażonego w chłodzenie wodne. Wielogodzinne testy nie przyniosły żadnego efektu. Poddając się, sprawdziłem monitor z innym urządzeniem i - o dziwo! Efekt taki sam, gdy skorzystałem z kabla DisplayPort. Zmiana na kabel HDMI w końcu dała efekt. Finalnie okazało się, że ani komputer, ani nawet kable nie były uszkodzone, a cały problem był spowodowany zacięciem się oprogramowania monitora, które wyłączyło gniazda DisplayPort.
Sprawdź kable zasilające i zasilacz
Choć komputer jest podłączony do sieci elektrycznej, może się okazać, że jego kluczowe elementy nie dostają odpowiedniego zasilania. Upewnij się zatem, że wszystkie kable zasilające wewnątrz są prawidłowo wpięte. Szczególnie zwróć uwagę na 24-pinowe złącza ATX i 8-pinowe zasilanie procesora, a jeżeli masz taką możliwość - podłącz dodatkową wtyczkę. Być może Twój procesor potrzebuje większego natężenia prądu do rozruchu, zwłaszcza po podkręceniu. Może się również okazać, że np. podczas odkurzania czy przenoszenia obudowy wtyczka zwyczajnie poluzowała się w gnieździe i uniemożliwia rozruch. Nie zaszkodzi też sprawdzić kabli zasilające Twoją kartę graficzną czy przewodów służących do przedniego panelu.

dobór dobrej klasy zasilacza do naszego zestawu jest najważniejszym czynnikiem, który pozwoli w przyszłości uniknąć większych problemów || Fot. Dominik Kujawski/PCWorld.pl
Upewnij się, że Twój zasilacz faktycznie dostarcza energię elektryczną do płyty głównej. W tym celu możesz użyć specjalnego testera lub zwykłego multimetru. Jeśli masz pod ręką zapasowy zasilacz, możesz go wymienić. Nie musisz instalować alternatywnego zasilacza w obudowie - wystarczy podłączyć go do płyty głównej zamiast oryginalnej jednostki.
Tester zasilacza będzie prawdopodobnie najłatwiejszy w użyciu, ponieważ po prostu podłączasz kable do sprawdzenia. Jest to również tańsze rozwiązanie niż zakup drugiego zasilacza, jeśli jeszcze nie masz go pod ręką.
Boot loop
Gdy komputer załącza się na chwilę, a potem wyłącza (tak zwana pętla - z ang. Boot Loop), trzeba szukać problemów gdzie indziej. Coraz większa ilość płyt głównych posiada wyświetlacze błędów POST, czy diody umożliwiające łatwą identyfikację problemów. Pozwala to na szybkie określenie przyczyny, choć wymaga zajrzenia do instrukcji.

Wyświetlacze POST, bardzo ułatwiają diagnozę komputera || Fot. Dominik Kujawski/PCWorld.pl
Najczęstszym powodem zapętlonego startu komputera są błędnie dobrane ustawienia BIOS np. dla pamięci RAM. Przed przystąpieniem do następnych kroków warto wyzerować oprogramowanie płyty głównej, a jak tego dokonać - zależy od posiadanej jednostki. Niektóre modele mają specjalny przycisk, który wystarczy nacisnąć (CLR_CMS), większość ma również zworkę umieszczoną bardzo często w okolicach baterii. Wystarczy ją zewrzeć przeważnie na 5-10 sekund (informacje znajdziesz w instrukcji). Możesz też odłączyć całkowicie zasilanie od komputera i wyjąć baterie na ok. 15 sekund. Pamiętaj tylko, że po całym tym procesie będziesz musiał ponownie ustawić wszystkie opcje w BIOS.
Dalsza weryfikacja
Jeśli Twój komputer się włącza, ale nie startuje w pełni, trzeba przystąpić do identyfikacji dalszych problemów. W pierwszej kolejności pamięć RAM. Nie będzie niespodzianką, gdy powiemy, że bez niej komputer po prostu się nie uruchomi. Upewnij się, że moduły są prawidłowo obsadzone i umieszczone w prawidłowych slotach. Jeśli dysponujesz kompletem składającym się z kilku modułów, możesz sprawdzić czy system uruchamia się tylko z jedną kością.

Często kolejność obsadzenia slotów RAM jest umieszczona na PCB płyty głównej ||Fot. Dominik Kujawski/PCWorld.pl
Kolejnym elementem wartym sprawdzenia jest karta graficzna. Tutaj dużym ułatwieniem jest posiadanie procesora z zintegrowanym układem graficznym. Dzięki niemu możesz wyjąć dedykowany układ i spróbować uruchomić komputer bez niego. Pamiętaj tylko, aby podłączyć kabel wideo do odpowiedniego złącza na płycie głównej. Taki zabieg pozwoli wyemitować uszkodzenie karty graficznej. W skrajnych przypadkach, gdy np. doszło do zwarcia, uszkodzona karta graficzna całkowicie może uniemożliwić rozruch całego komputera.
Większość nowych zasilaczy jest wyposażona w zabezpieczania antyprzepięciowe. Oznacza to że napięcie jest odcinane, w sytuacji wykrycia zwarcia na linii zasilania. Dlatego przystępując do diagnozy warto odłączyć pozostałe komponenty, np. dyski czy napędy. W miarę możliwości warto też przetestować RAM i kartę graficzną w innym komputerze, np. u znajomego czy w lokalnym serwisie.
Obudowa
Czasem winna problemów z uruchomieniem naszego komputera jest po prostu... obudowa. Jeśli uszkodzeniu uległ włącznik bądź jego przewód (a sprawdziłeś, że jest podłączony prawidłowo), komputer nie będzie reagował. Jeśli płyta główna posiada dedykowane przyciski do włączenia, sprawa wydaje się prosta - możesz ich użyć. W innym przypadku pozostaje Ci opcja podłączenia przycisku od resetu jako przycisku power, bądź zwarcie pinów bezpośrednio na płycie głównej.

Płyty główne MSI, na rewersie, mająz zaznaczone miejsca w których potencjalnie może dojść do kolizji z wspornikami, dodatkowo producent stara sie o nieumieszczanie dodatkowych elementów w tych miejscach || Fot. Dominik Kujawski/PCWorld.pl
Ostatnim, co możesz sprawdzić, to czy pod płytą główną, przypadkiem nie znalazła się śrubka i czy wszystkie wsporniki zgadzają się z otworami na niej. Kawałek metalu dotykający w nieodpowiednim miejscu spód płyty może spowodować zwarcie. W tym celu będziesz musiał niestety rozkręcić cały swój komputer, a skoro płyta główna jest wyjęta warto spróbować uruchomić komputer na tak zwanym “pająku”. Jeśli sposoby te nie przyniosły rezultatów - mogło dojść do nieodwracalnego uszkodzenia.
Nie żyje... i co dalej?
Warto też spróbować znaleźć rozwiązanie w Internecie. Ilość dostępnych podzespołów komputerowych sprawia, że liczba konfiguracji sprzętu jest przeogromna. Niestety, może się zdarzyć, że Twój problem jest na tyle nietypowy, że trudno go będzie w łatwy sposób zidentyfikować. Tutaj pomocą zawsze służą liczne grupy dyskusyjne na portalach społecznościowych. Jeżeli znasz język angielski, możesz zajrzeć na Reddita. Serwis ten jest przeogromnym forum internetowym, na którym dziennie powstaje miliony wpisów. Skupia też wokół siebie sporą ilość osób posiadających sporą wiedzę techniczną. To właśnie tutaj znalazłem podpowiedź dotyczącą zaciętego oprogramowania w monitorze, o którym wspominałem wcześniej.
Jeśli czynnikiem powodującym brak możliwości uruchomienia komputera jest uszkodzony komponent, nie oznacza to, że musisz go od razu wyrzucać. Sprawdź, czy nadal jest objęty gwarancją, a jeśli tak, złóż wniosek RMA u producenta, bądź sklepie, w którym dokonałeś zakupu.