Najlepsza płyta główna Z690 - którą płytę wybrać pod Alder Lake, żeby nie pożałować
-
- 13.09.2022, godz. 11:18
Prezentujemy dostępne w sklepach płyty główne z chipsetem Z690. Poszukujemy najlepszej konstrukcji dla procesorów Alder Lake i podpowiadamy co na co zwrócić uwagę aby, znaleźć odpowiednią płytę dla siebie.
Doczekaliśmy się w końcu rozpoczęcia sprzedaży procesorów 12. generacji Core od Intela. Wraz z nimi pojawia się zupełnie nowa platforma i gniazdo procesora. Przechodząc na jednostki Alder Lake, zmuszeni jesteśmy na wybór nowej płyty głównej.
Bez niespodzianek prezentuje się debiutująca oferta. Pierwszym chipsetem który został nam zaoferowany jest Z690. Seria “Z” należy do linii premium co oznacza, że dostajemy najbardziej “doposażoną” konstrukcję. To na jej postawie tworzone są również płyty przeznaczone dla entuzjastów czy overclockerów. Na chipsety serii „B”, „H” i „Q”, które są przeważnie tańsze ale nie zapewnią tych samych funkcji musimy poczekać do początku przyszłego roku. I choć może nam się wydawać inaczej to, wydanie chipsetu “Z” w pierwszej kolejności ma sens. Pamiętajmy, że pierwszymi układami Alder Lake, które zadebiutowały 4 listopada są procesory serii “K”. Te najwydajniejsze z serii, w pełni odblokowane jednostki, umożliwiające podkręcanie będą interesujące głównie dla miłośników gier, entuzjastów overclockingu czy twórców różnego rodzaju treści multimedialnych. Nie ma też się co oszukiwać - płyty “Z” są również, ogólnie rzecz biorąc, najdroższe, co pozwala ich producentom jak i samemu Intelowi na poprawę wyników finansowych w czwartym kwartale.
W chwili pisania tego tekstu, w sklepach dostępnych jest już ponad 70 modeli od różnych producentów więc na pewno jest w czym wybierać.
Format
Płyty główne są dostępne w wielu różnych rozmiarach, od dużych modeli E-ATX, aż po mniejsze modele Mini-ITX. To, na co się zdecydujesz, w dużej mierze powinno pokrywać się z wyborem obudowy. Wciąż najpopularniejszym standardem jest ATX. Zapewnia on największą uniwersalność pod względem rozbudowy jak i dostępnych funkcji. Nie wymaga też większej obudowy jak ma to miejsce w przypadku E-ATX. Choć przez ostatnie lata można zauważyć wzrost popularności rozwiązań Small Form Factor (SFF), to głównym argumentem przeciw płytom ITX, są ograniczone możliwości przyszłej rozbudowy. Mimo że płyty tego formatu posiadają tylko jedno złącze PCIe, to przeważnie producenci są zmuszeni również ograniczyć złącza M.2 czy nawet USB.
Wspólne cechy i charakterystyka platformy
Zanim zagłębisz się w poszczególne płyty, zalecamy przeczytanie naszych powiązanych treści na temat nowych procesorów, pamięci DDR5 ( linki). Układy Alder Lake są dużym krokiem zarówno dla Intela, jak i dla nas użytkowników. Platforma ta wprowadza obsługę magistrali PCI Express 5.0 i wspomnianych wcześniej DDR5 (z obsługą DDR4 na niektórych płytach). Te zmiany oznaczają, że zobaczymy płyty główne w wariantach obsługujących oba rodzaje pamięci. Chociaż DDR5 ma przejąć rynek w odpowiednim czasie, dla wielu kupujących bardziej opłacalną opcją wciąż wydają się pamięci DDR4. Nowe moduły są dużo droższe zwłaszcza jak przeliczymy cenę za 1 GB. Nie zapominajmy też że, wielu z Was pewnie posiada już moduły DDR4. Zaobserwowaliśmy również niewielki wzrost ogólnej liczby gniazd M.2 NVMe SSD i portów SATA 3.0, który jest spowodowany zmianami w chipsecie. Chipset Z690 natywnie integruje również obsługę Wi-Fi 6, 2,5 Gbit LAN i dodaje USB 3.2 Gen 2×2 (20 Gb/s) dla szybszych nośników i urządzeń peryferyjnych.
Jak zawsze w przypadku platform Intela, dostępne są procesory posiadający zintegrowany układ graficzny (IGP). Jeżeli planujesz go wykorzystać, to zwróć uwagę czy płyta główna oferuje wyjścia wideo. Choć wydawać by się mogło, że wszystkie płyty powinny zapewnić taką możliwość, to w przypadku niektórych modeli producenci świadomie z tego zrezygnowali.
Przygotowaliśmy dla was listę płyt głównych, którymi naszym zdaniem warto się zainteresować. Przy wyborze modeli skupialiśmy się na kluczowych parametrach , dostępności w sklepach czy wyposażeniu. Postanowiliśmy podzielić prezentację na dwie grupy, wydzielone na podstawie typu obsługiwanej pamięci RAM.
Nie układaliśmy modeli w żadnej hierarchii, a ich kolejność jest losowa. Jest to nasza subiektywna opinia na temat produktów dostępnych na rynku.
DDR4
ASUS TUF GAMING Z690-PLUS WIFI D4
zdj. Dominik Kujawski
| Producent | Model | Typ osługiwanej pamięci | Format | Sekcja zasilania | Ilośc dysków M,2 | Wi-Fi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ASUS | TUF GAMING Z690-PLUS WIFI D4 | DDR4 | ATX | 14+1 80 A | 4 | Intel Wi-Fi 6 |
ASUS kieruje swoje płyty główne TUF Gaming, do graczy z ograniczonym budżetem i faktycznie jest to jedna z najtańszych płyt głównych Z690, w momencie premiery. Sekcja zasilania procesora to układ 14+2 fazowy, wyposażony w 80-amperowe, cyfrowe przetworniki mocy DrMOS. Płyta oczywiście zapewnia obsługę dla PCIe 5.0 oraz maksymalnie 4 dysków M.2 (3 sloty posiadają dodatkowe chłodzenie dla dysków) i 4 SATA. Do dyspozycji użytkownika oddano także bezprzewodową kartę sieciową Wi-Fi 6, oraz, 2,5 Gbit’owy LAN i 8 portów USB na tylnym panelu - w tym 1 typu C zgodny z USB 3.2 Gen 2x2. Miłośnicy RGB również powinni być zadowoleni., ponieważ do dyspozycji otrzymują aż 3 złącza obsługujące adresowalne diody zasilane napięciem 5V, oraz jedno dla standardowych diód zasilanych napięciem 12 V.
ASUS TUF GAMING Z690-PLUS D4 DDR4
1 319 zł
Płyta główna ASUS TUF Gaming Z690 Plus D4
1 422 zł
Płyta główna ASUS TUF Gaming Z690 Plus D4
1 422 zł
Płyta główna ASUS TUF Gaming Z690 Plus D4
1 422 zł
ASUS TUF GAMING Z690-PLUS D4 DDR4
1 449 zł
ASUS TUF GAMING Z690-PLUS
1 459 zł
Asus Płyta główna TUF GAMING Z690-PLUS WIFI D4 s1700 4DDR4 DP/HDMI M.2 ATX
1 513 zł
Asus Płyta główna TUF GAMING Z690-PLUS WIFI D4 s1700 4DDR4 DP/HDMI M.2 ATX
1 557 zł
Płyta główna Asus Tuf Gaming Z690-PLUS Wifi D4
1 579 zł
Płyta główna Asus TUF GAMING Z690-PLUS
1 608 zł
MSI PRO Z690-A WIFI DDR4
zdj. MSI
| Producent | Model | Typ osługiwanej pamięci | Format | Sekcja zasilania | Ilośc dysków M,2 | Wi-Fi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| MSI | PRO Z690-A WIFI DDR4 | DDR4 | ATX | 14+1+1 55A (dual rail) | 4 | Intel Wi-Fi 6 |
Seria PRO od MSI to tak naprawdę 4 modele, różniące się tylko wyposażeniem. Możemy zdecydować o obecności karty bezprzewodowej Wi-Fi oraz typie obsługiwanej pamięci RAM. Dostępne modele:
- MSI Pro Z690-A WiFi DDR5
- MSI Pro Z690-A WiFi DDR4
- MSI Pro Z690-A DDR5
- MSI Pro Z690-A DDR4
Wszystkie te konstrukcje dzielą ten sam projekt sekcji zasilania - 14+1+1, w oparciu o 55 A przetworniki mocy w konstrukcji dual rail. Bez problemów powinna ona sprostać nawet jednostkom Core i9. Jedynie przy próbie mocnego przetaktowania procesora możemy napotkać jakieś ograniczenia. W przypadku MSI PRO Z690A dostajemy również obsługę do 4 dysków M.2. Mimo że płyta ma być najtańszą ofertą, producent nie zrezygnował z 2,5 Gbit LAN’u opartego na chipsecie Intela. Również w modelach oskubujących Wi-Fi, MSI postanawiało na układy od niebieskich.
ASUS ROG STRIX Z690-A GAMING WIFI D4
zdj. ASUS
| Producent | Model | Typ osługiwanej pamięci | Format | Sekcja zasilania | Ilośc dysków M,2 | Wi-Fi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ASUS | ROG STRIX Z690-A GAMING WIFI D4 | DDR4 | ATX | 16+1 70 A | 4 | Intel Wi-Fi 6E |
Kolejna płyta od Asusa, tym razem jednak należąca do serii ROG. W tym przypadku nie dostaniemy jednak typowej czarno/czerwonej stylizacji. Producent postawił na połączenie ciemnej płytki PCB ze srebrnymi akcentami na elementach chłodzenia, co idealnie pasuje do białych obudów. Za zasilanie procesora opowiada cyfrowa sekcja w konstrukcji 16+1, wykorzystująca 70A przetworniki DrMOS. Do naszej dyspozycji pozostają 4 złącza dla dysków M.2, do 17 złącz USB. Za obsługę sieci bezprzewodowej jak i LAN odpowiadają układy Intela
ASUS ROG STRIX Z690-A GAMING WIFI D4
1 749 zł
Płyta główna ASUS ROG Strix Z690-A Gaming WiFi
1 850 zł
Płyta główna ASUS ROG Strix Z690-A Gaming WiFi
1 850 zł
Płyta główna Asus ROG STRIX Z690-A GAMING WIFI
1 947 zł
Płyta główna ASUS ROG Strix Z690-A Gaming WiFi
1 994 zł
Asustek computer ROG STRIX Z690-A GAMING WIFI//LGA1700 Z690 DDR5 MB,...
1 994 zł
DDR5
Z690 AORUS PRO
zdj. Dominik Kujawski
| Producent | Model | Typ osługiwanej pamięci | Format | Sekcja zasilania | Ilośc dysków M,2 | Wi-Fi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gigabyte | Z690 AORUS PRO | DDR5 | ATX | 16+1+2 90A | 4 | Intel Wi-Fi 6 AX200 |
Podczas naszych testów Core i9-12900K płyta główna Z690 AORUS PRO zrobiła na nas bardzo dobre wrażenie. Ta pełnowymiarowa konstrukcja formatu ATX wyposażona jest w mocną (16+2+1) w pełni cyfrową fazową sekcję zasilania, wraz z 90 A przetwornikami mocy. Dodatkowo cały układ zasilania jest chłodzony masywnym radiatorem. Dyski M.2, których możemy zamontować aż 4, umieszczamy pod aluminiowymi pokrywami, pełniącymi rolę odpromiennika ciepła. Skoro płyta bazuje na układzie Z690 nie ma co się dziwić, że dysponuje Wi-Fi 6, 2,5 Gbit LAN, czy obsługą do 20 portów USB - z czego dwoma typu C zapewniającymi transfer do 20 Gbit i zgodnymi z USB 3.2 gen 2x2. Układ odpowiedzialny za dźwięk na płycie Aurosa to ceniony Realtek ALC 4080. Warto wspomnieć, że w ofercie Gigabyte jest dostępny również model obsługujący pamięć DDR4. Konstrukcja ta nie jest niczym ograniczona, czy pozbawiana jakiejkolwiek funkcjonalności - różni się tylko typem obsługiwanych modułów.
Z690 AORUS MASTER
zdj. Gigabyte
| Producent | Model | Typ osługiwanej pamięci | Format | Sekcja zasilania | Ilośc dysków M,2 | Wi-Fi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gigabyte | Z690 AORUS MASTER | DDR5 | EATX | 19+1+2 105A | 5 | Intel Wi-Fi 6E AX210 |
Druga w hierarchii Gigabyte płyta główna oparta o chipset Z690. Aorus Master z racji na wysoką cenę to opcja dla entuzjastów oraz overclokerów. Płyta ma imponujący cyfrowy układ sekcji zasilania 20 + 1 + 2 z 105 A przetwornikami mocy oraz tantalowe kondensatory polimerowe. Również układ chłodzenia robi wrażenie. Dodatkowo płyta posiada 10 Gbit’ową kartę sieciową Marvell Aquantia AQtion AQC113C i obsługuje Wi-Fi 6E dzięki układowi Intela AX210. Tutaj również możemy zamontować aż 5 dysków M.2.
EK Water Blocks EK-Quantum Momentum² Aorus Z690 Master
1 429 zł
Płyta główna Gigabyte Z690 AORUS MASTER
1 990 zł
Płyta główna Gigabyte Z690 Aorus Master Atx
1 993 zł
Gigabyte Płyta główna Z690 AORUS MASTER s1700 4DDR5 DP M.2 E-ATX
2 015 zł
Gigabyte Z690 AORUS MASTER DDR5
2 059 zł
Gigabyte Płyta główna Z690 AORUS MASTER s1700 4DDR5 DP M.2 E-ATX
2 073 zł
Gigabyte Z690 AORUS MASTER
2 199 zł
Gigabyte Z690 AORUS MASTER DDR5
2 249 zł
ROG MAXIMUS Z690 HERO
zdj. ASUS
| Producent | Model | Typ osługiwanej pamięci | Format | Sekcja zasilania | Ilośc dysków M,2 | Wi-Fi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ASUS | ROG MAXIMUS Z690 HERO | DDR5 | ATX | 20+1 90 A | 5 | Intel Wi-Fi 6E |
ASUS od wielu lat promuje serię Maximus jako jedną z najlepszych dla platformy opartej o procesory Intel. Polecany przez nas model Hero jest najniższym przedstawicielem tej serii ROG. Płyta charakteryzuje się mocną cyfrową sekcją zasilania 20+1 z 90 A przetwornikami DrMOS. Wyróżnia się również na tle innych konstrukcji za sprawą możliwości zamontowania aż 5 dysków M.2. Niestety mimo wysokiej ceny nie uświadczymy tutaj 10 Gbit LAN’u. Producent postawił na standardowe zestawienie układów Intela zarówno jeżeli chodzi o Wi-FI 6E jak i 2,5 Gbit połączenie przewodowe.
Podsumowanie
Procesory 12 generacji Intela z nowym chipsetem i z obsługą pamięci DDR5 to ekscytująca nowość na rynku. Znalezienie najlepszej płyty Z690 nie jest łatwe. Są one wyposażone w niesamowite funkcje i obsługują najnowszy i najwydajniejszy sprzęt, jaki ma do zaoferowania świat. Mamy nadzieje że nasze typy uproszczą Wam choć trochę decyzje.
Autorzy
Dominik Kujawski
PCWorld
Od ponad 20 lat związany z komputerami. Pasja do gier przerodziła się na zafascynowanie hardware. "Emerytowany" overclocker 3D-Info, który swoją wiedzę zdobywał psując tony sprzętu i biorąc udział w zwodach. Z redakcją PCWorld związany od niedawna - zajmuje się testami podzespołów.
Więcej: Dominik Kujawski
