Miało być tanio i dostępnie - Gigabyte RX 6500 XT 4GB Gaming X OC – testy low-endowej karty gamingowej

Jedno co trzeba przyznać AMD, w przeciwieństwie do konkurencji, dość ostrożnie wprowadzało do sprzedaży nowe modele kart graficznych. Na najniższe, a zarazem teoretycznie najtańsze układy oparte o architekturę RDNA2 przyszło nam czekać ponad rok. Patrząc na obecną sytuację na rynku kart graficznych jest to wręcz idealny moment na wypuszczenie ekonomicznych konstrukcji. Niestety poprzeczka w oczekiwaniach konsumentów nie jest zawieszona zbyt wysoko. Bo jak inaczej wyjaśnić ponowne wprowadzenie do sprzedaży GTX 1050 Ti, który w sklepach jeszcze w połowie stycznia potrafił kosztować nawet 1300 zł. O ile Nvidia wciąż sprzedaje swoje 3- czy nawet 5- letnie modele, sytuacja w obozie czerwonych jest mniej zadowalająca. AMD całkowicie zrezygnowało z produkcji układów korzystających z architektury RDNA (seria RX 5000). Ratunkiem na cała obecna sytuację ma być Radeon RX 6500 XT. Jak wypada w testach ten układ i czy naprawdę jest aż tak źle?

Navi 24 - Kompromisy AMD

Navi 24 to najnowszy i zarazem najmniejszy chip (produkowany w 6 nm litografii) wśród procesorów graficznych Navi drugiej generacji. Przyglądając się projektowi trudno nie odnieść wrażenia, że początkowo był on przygotowany z myślą o laptopach, a dopiero później została podjęta decyzja o stworzeniu desktopowego odpowiednika. Układ zawiera tylko 5,4 miliarda tranzystorów i składa się z 16 jednostek obliczeniowych (CU), co daje łącznie 1024 jednostek cieniujących. Według specyfikacji rdzeń ma osiągać taktowanie wynoszące nawet 2815 MHz. Podobnie jak inne karty graficzne oparte o architekturę RDNA 2, również RX 6500 XT posiada zwiększoną pamięć podręczną 3 poziomu, czyli tak zwany Infinity Cache. W tym przypadku jest to jednak tylko 16 MB, które przynajmniej w teorii powinno wystarczyć, by zrekompensować wyjątkowo wąską, bo 64-bitową magistralę pamięci VRAM. Podejrzewamy, że na późniejszym etapie produkcji zauważono, że Infinty cache o pojemności 16 MB nie wystarcza, aby w pełni zrekompensować szynę pamięci VRAM. Z tego to powodu AMD użyło chipów GDDR6 o przepustowości, aż 18 Gbps. Te niezwykle szybkie moduły są bardzo rzadko wykorzystywane przez producentów, a ich obecność na budżetowej karcie graficznej może zdziwić. Niestety ilość pamięci został ograniczona do 4 GB, co poniekąd zaprzecza wcześniejszym deklaracjom producenta. Chociaż budżetowe karty graficzne nie są przeznaczone do grania z maksymalnymi ustawieniami czy z dużą liczbą klatek, to 4 GB pamięci VRAM nie zawsze wystarcza nawet na ustawienia średnie w nowych tytułach.

Zobacz również:

• Gigabyte GeForce RTX 4080 16GB EAGLE OC - nie taki Cyberpunk 2077 straszny, jak go malują

AMD nie zdecydowało się również na odświeżenie architektury RDNA2. Nie należy więc liczyć na wysoką lub przynajmniej zadowalającą wydajność Radeona RX 6500 XT w Ray Tracingu. Ten jest wprawdzie dostępnym jednak płynna rozgrywkę zapewni nam dopiero gdy skorzystamy z upscalingu FSR. Choć FidelityFX Super Resolution ma stanowić alternatywę dla DLSS, wciąż nie jest jeszcze szeroko stosowany w grach, a więc nie zawsze jest w stanie pokryć brak wydajności. W przyszłych wersjach sterownika, AMD planuje dodać opcję wymuszonego FSR nawet bez wyraźnego wsparcia ze strony gry. Jest to oczywiście rozwiązanie dalekie od ideału, ponieważ interfejs użytkownika (UI- wyświetlany teskt, menu itp.) również będzie skalowany wraz z środowiskiem 3D. Należy też pamiętać, że wydajność obliczeń Ray Tracing nie powinna być głównym czynnikiem, którym powinniśmy się kierować przy wyborze budżetowych konstrukcji kart graficznych.

Bardziej dotkliwym problemem mogą się okazać ograniczenia interfejsu komunikacji z naszym komputerem. RX 6500 XT korzysta z standardu PCIe 4 generacji. Niestety AMD licząc na podwójną przepustowość tej magistrali skorzystało tylko z 4 linii sygnałowych. Dla użytkowników posiadających komputer wyposażony w nowoczesny procesor taka konfiguracja nic nie zmienia. Może jednak ograniczyć ona wydajność nowego Radeona gdy nasz sprzęt nie zapewnia jednak obsługi PCIe 4.0 i ograniczyć chęć zakupu przez posiadaczy starszych maszyn. Nawet w przypadku, gdy korzystamy z procesora AMD, który zapewnia obsługę tego interfejsu, nie zapominajmy, że koniecznie jest posiadanie odpowiedniej płyty głównej (chipy serii 500).

Układ Navi 24 oczywiście posiada dekodery wideo H.264 czy H.265/HEVC. Został niestety pozbawiony możliwości sprzętowego wsparcia dekodowania plików zapisanych w formacie AV1 oraz co bardziej dotkliwe - wszystkich endkoderów wspomnianych kodeków. Oznacza to, że chcąc montować filmy na komputerze wyposażonym w RX 6500 XT, czy nawet stremować naszą rozgrywkę, jesteśmy zdani wyłącznie na wydajność naszego procesora. Jest to kolejny argument sugerujący, że RX 6500 XT w pierwszej kolejności powstawał z myślą o laptopach, ponieważ występujące tam układy APU posiadają własne dodatkowe enkodery i dekodery i nie muszą korzystać z tych dostępnych w dedykowanych układach.

To co wyróżnia RX 6500 XT to sprawność energetyczna. Nowy układ posiada współczynnik TBP wynoszący tylko 107 W. Karty Radeon RX 6500 XT otrzymały sugerowaną cenę detaliczną wynosząca 200 USD (~ 1190 zł).

Gigabyte RX 6500 XT 4GB Gaming X OC – Budowa

Podobnie jak wszystkie budżetowe konstrukcje, Radeon RX 6500 XT jest produkowany wyłącznie przez partnerów AMD. Do testów otrzymaliśmy kartę graficzną Gigabyte RX 6500 XT 4GB Gaming X OC, która tylko nieznacznie odbiegała od specyfikacji referencyjnych. Przede wszystkim Gigabyte zdecydował się na podniesienie taktowania rdzenia Game Clock (gwarantowana częstotliwość w grach). Ten został podniesiony z 2610 do 2685 MHz. Również zegar Boost Clock uległ zmianie i może osiągnąć maksymalnie 2825 MHz.

Pierwsze co rzuca się w oczy po wyjęciu karty z pudełka to wielkość konstrukcji. Z niedowierzaniem sprawdzałem naklejkę z modelem umieszczoną na blackpate, sprawdzając czy przez przypadek nie dostałem wyższego modelu. Przecież do testów miałem otrzymać budżetowego RX 6500 XT, a w rękach trzymałem 28 cm kartę wyposażona w chłodzenie z 3 wentylatorami. Choć zarówno osłona wentylatorów jak i tylna osłona PCB zostały wykonane z tworzywa sztucznego to karta sprawia wrażenie dobrze wykonanego urządzenia. Standardem obecnych czasów jest, że chłodzenie zapewniana swobodny przepływ powietrza poprzez tył konstrukcji.

Przyglądając się bliżej radiatorowi zauważymy jednak, że został on wyposażony w tylko dwa ciepłowody. Heatpipe’y są mocno od siebie odsunięte, a aluminiowe ożebrowanie również nie należy do najgęstszych. Taka konstrukcja nie tylko zapewnia odpowiednie odprowadzanie ciepła z tak mało wymagającego układu graficznego, ale wpływa również pozytywnie na kulturę pracy. Podczas naszych testów odnotowaliśmy maksymalnie 65°C. Warto też zaznaczyć, że chłodzenie pracuje w trybie półpasywnym i pozostaje całkowicie bezgłośne podczas przeglądania Internetu czy oglądaniu multimediów.

Spoglądając na panel złączy nie trudno nie odnieść wrażenia, że czegoś tutaj brakuje. Karta Gigabyte posiada dwa złącza - Display Port 1.4 oraz HDMI 2.1. Jest to spowodowane kolejny ograniczeniami rdzenia Navi 24 i takiego samego zestawu portów możemy spodziewać się w każdym modelu RX 6500 XT. Oba gniazda wideo zapewniają odpowiednią przepustowość abyśmy mogli się cieszyć obsługą paneli 120 Hz w rozdzielczości 4K. Spoglądając jednak na specyfikację układu, trzeba być mega optymistą by liczyć na takie osiągi w grach.

Platforma i testy

• PROCESOR: INTEL CORE i9-12900K
• PŁYTA GŁÓWNA: Gigabyte Z690 AORUS Pro
• RAM: G.Skill Trident Z5 DDR5 5600 MHz CL36
• DYSK: LEXAR NM800 1TB, Patriot P400 1 TB
• KARTA GRAFICZNA: RTX 3080 10 GB
• ZASILACZ: COOLER MASTER MWE GOLD V2 750W
• CHŁODZENIE: custom LC 360 mm RAD

Cóż w testach 3DMark RX 6500 XT, nie zachwyca. Zarówno w Time Spy jak i Fire Strike karta wypada słabiej od GTX 1660 Super czy RTX 3050, ale takich wyników należało się spodziewać. Bliższą konkurencją dla układu AMD jest GeForce GTX 1650 również wyposażony w 4 GB pamięci. Choć nie testowaliśmy tej karty, to przeglądając bazę wyników producenta benchmark’u śmiało można powiedzieć, że nowy Radeon jest szybszy.

Jak już nie raz wspomnieliśmy Port Royal, to jedyny dostępny test w pakiecie 3DMark, który jest całkowicie niezależny od wydajności procesora. Sprawdza on również wydajność układów w obliczeniach śledzenia promieni (Ray Tracing). Niestety, mimo że RX 6500 XT wspiera tą technologię, dysponuje zbyt małą ilością VRAM, o czym informuje nasz benchark na samym wstępie. Z tego też powodu karta Gigabyte osiąga dużo niższe wyniki nawet od GTX 1660 Super nie posiadającego jednostek RT, ale dysponującego 6 GB pamięci. Również w Port Royal widzimy duży wpływ interfejsu PCIe na osiągnięty rezultat. Czy pozostałe nasze testy to potwierdzą?

W Assasin’s Creed Vallhala licząc na “płynną” (+30 FPS), rozgrywkę niestety trzeba zastosować ustawienia średnie.

W Watch Dogs: Legion w menu ustawień zostajemy poinformowani, że tytuł ten potrzebuje ponad 6 GB pamięci do zastosowania ustawień bardzo wysokich. Mimo wszystko osiągamy przyzwoity wynik na poziomie 30 klatek. Jeszcze lepsze rezultaty osiągniemy, gdy zdecydujemy się na ustawienia średnie. Niestety po raz kolejny prędkość interfejsu PCIe znacząco wpływa na wydajność układu.

Far Cry 5 to jeden ze starszych tytułów w zestawieniu, więc nie ma co się dziwić, że nawet na ustawieniach Ultra gra chodzi bardzo płynnie.

Również w Counter-strike: Global Offensive widzimy identyczną sytuację jak w przypadku Far Cry. RX 6500 XT jest w stanie zapewnić płynną rozgrywkę generując ponad 400 klatek na sekundę przy zastosowaniu ustawień najniższych.

Mimo swoich lat GTA 5 wciąż potrafi znacząco obciążyć karty graficzne. Przy zastosowaniu bardzo wysokich ustawień RX 6500 XT generuje stabilne 30 klatek na sekundę.

W Shadow of the Tomb Rider na ustawieniach wysokich możemy liczyć na stabilne 60 klatek na sekundę. Na wydajność nie ma wpływu prędkość interfejsu PCIe.

W Call of Duty: Warzone choć gra średnio osiąga blisko 60 FPS, nie można powiedzieć, że jest to płynną rozgrywka. Wystarczy spojrzeć choćby na wyniki pomiaru 1% low, by stwierdzić ze tytuł potrafi “szarpnąć”. Jest to efekt dość szybko zapełnianej pamięci VRAM.

W Cyberpunk 2077 na ustawieniach wysokich z wyłączonym RT możemy liczyć na konsolowe 30 FPS. Jeśli zależy nam na płynniejszej rozgrywce musimy zejść z ustawieniami na poziom średni. Przekłada się to na ponad 40 klatek generowanych na sekundę, a gra wciąż wygląda lepiej niż na podstawowych modelach PlayStation 4 czy Xbox One. Mimo, że Cyberpunk to relatywnie nowy tytuł, to na jego wydajność nie wpływa prędkość interfejsu PCIe.

Niestety Metro Exodus w wersji Enhanced Edition wymaga do poprawnego działania pełnego wsparcia Ray Tracingu. Na szczęście posiadacze wersji rozszerzonej mają również możliwość zainstalowania standardowego wydania gry. Podczas testów RX 6500 XT na ustawieniach wysokich osiąga on wynik ponad 47 średnio generowanych klatek.

W Marvel's Guardians of the Galaxy na ustawieniach bardzo wysokich z wyłączonym Ray Tracingiem możemy liczyć nawet na 50 FPS. Tutaj również na wydajność nie wpływa prędkość interfejsu PCIe.

Podsumowanie

Byłoby łatwo wytknąć w podsumowaniu wszystkie wyżej wspomniane wady RX 6500 XT. Możemy zarzucić mu choćby mały wzrost wydajności, czy choćby wysoką cenę. Zastanówmy się jednak przez chwilę - czy gdyby nie obecna sytuacja, AMD w ogóle zdecydowało się na wypuszczenie takiego układu?. Przecież jako producent mieli świadomość jaki poziom wydajności będą te karty reprezentować. Choć boli argumentacja, że karta została stworzona tak by wydobycie krypto walut było na niej całkowicie nieopłacalne, to w obecnej sytuacji ma ona sens. Wystarczy spojrzeć na oferty w sklepach, gdzie po 5 latach od premiery, GTX 1050 Ti jest sprzedawany za 1200 zł, a cena za nowego GTX 1650 wynosiła w styczniu 1800 zł. Nawet używane karty pokroju RX 580 (co prawda wyposażone w 8 GB) często są sprzedawana za 2 000 zł, a mówimy tu o produktach często oferowanych bez gwarancji. Ciężko powiedzieć, jak długo jeszcze utrzymają się problemy wynikające z braku półprzewodników, które w efekcie przekładają się na wysokie koszty produkcji PCB. Gdyby nie one, to zapewne układ ten zobaczylibyśmy tylko w rozwiązaniach biurowych OEM, czy w tańszych laptopach.

Przechodząc do testowanego Gigabyte RX 6500 XT Gaming X OC - karta zachwyca kulturą pracy. Jednak jest to okupione jej wielkością. Trzeba pamiętać, że przeważnie budżetowe konstrukcje trafiają do dużo mniejszych obudów, które nie zawsze pomieszczą 28 cm kolosa. Jednak największym plusem jest to, że przynajmniej tą kartę jesteśmy w stanie zakupić, choć niestety w wyższej niż sugerowana cenie.