WD Black SN850X - sprawdzamy najszybszy dysk z oferty Western Digital

Dyski Western Digital (w skrócie WD) z serii Black od lat należą do najlepszych konstrukcji dla konsumentów. Swoją popularność zawdzięczają przede wszystkim wysokiej wydajności i to obojętnie, czy mówimy o nośnikach talerzowych, czy modelach SSD. Dodatkowo producent ukierunkowuje serię Black w stronę wymagających użytkowników, w tym i graczy, tworząc liczne rozwiązania nie tylko dla komputerów osobistych, ale i konsol.

Dziś sprawdzimy najwydajniejszy nośnik marki Western Digital - SN850X. Dysk wykorzystuje interfejs PCIe czwartej generacji, co powinno zapewnić mu najwyższą wydajność. Jak zatem w naszych testach wypadł ten model?

Zobacz również:

• Najlepsze dyski SSD 2023. Który dysk SSD M.2 kupić?
• Wielki test dysków twardych SSD NVME oraz czym kierować się przy wyborze
• Najlepsze dyski SSD M.2 do 400 złotych. Dyski M.2 w dobrej cenie

WD SN850X - budowa i specyfikacja

Do testów otrzymaliśmy dysk o wielkości 1 TB. Jednak w ofercie producenta są również dostępne nośniki o pojemności 2 TB oraz 4 TB. Dodatkowo możemy wybrać wersję posiadającą fabryczny radiator, jak i bez niego.

Na swoje dyski WD udziela pięcioletniej gwarancji producenta, w której ograniczenie ilości zapisanych danych wynosi odpowiednio:

• 1TB – 600 TBW
• 2TB – 1200 TBW
• 4TB – 2400 TBW

Wymiary dysku SSD M.2 to 80 x 22 x 3,5 mm. Oznacza to, że mamy do czynienia z konstrukcją w formacie 2280. Urządzenie bez problemu zmieści się zarówno do komputera stacjonarnego, jak i laptopa czy konsoli PlayStation 5.

Otrzymana do naszych testów wersja została wyposażona w radiator odpowiadający za odprowadzanie ciepła z kontrolera oraz kości pamięci. Czarna, aluminiowa konstrukcja chłodzenia nie posiada klasycznych, wystających finów. Zamiast nich producent przewidział przelot powietrza przez otwory w kształcie trójkątów umieszczonych wertykalnie. Warto też wspomnieć o obecności diody, która informuje nas o obciążeniu dysku podczas jego pracy.

Choć istnieje możliwość zdjęcia radiatora, to jednak WD tego nie zaleca. Operacja to niesie za sobą ryzyko uszkodzenia elementów na płytce drukowanej. Sam proces ogranicza się do odgięcia czterech metalowych zaczepów. Po wykonaniu tej czynności możemy zdjąć górną pokrywę radiatora, pod którą został umieszczony termopad. Złą wiadomością może być fakt, że został on umieszczony tylko po jednej stronie dysku. Od spodu nośnik został przyklejony za pomocą naprawdę mocnego spoiwa termoprzewodzącego, co utrudnia jego wyjęcie.

Po zdjęciu radiatora na czarnym PCB znajdziemy kontroler oraz kości pamięci produkcji SanDisk. Osobom, które nie śledzą informacji na bieżąco, przypominamy, że już w 2015 Western Digital rozpoczął wykup tego znanego producenta pamięci flash. Operacja dobiegła końca w 2020 roku, pozwalając WD na większą ekspansję rynku nośników SSD.

Niestety, parametry i specyfikacja - zarówno kontrolera jak i kości pamięci - nie są udostępniane publicznie przez WD. Możemy przypuszczać, że zastosowane moduły to 112-warstwowe kości, wyprodukowane w technologii 3D TLC NAND (BiCS 5). Dodatkowo kontroler (20-82-20034-B2) otrzymał 1 GB pamięci DDR4 2666 MHz produkcji Samsunga, przeznaczonej dla cache. Dodatkowo kontroler wspiera technologię SLC cache, która rezerwuje część wolnej przestrzeni na potrzeby pamięci podręcznej. To właśnie dzięki takim rozwiązaniom dysk SE850x od WD ma osiągać 7300 MB/s podczas odczytu i 6300 MB/s w zapisie danych.

Western Digital przywiązuje dużą wagę do rozwoju dedykowanego oprogramowania serwisowego dla swoich dysków. Mowa tutaj o autorskim narzędziu, jakim jest SSD Dashboard. Śmiało można pokazać je jako przykład najlepszego softwarowego rozwiązania. Program posiada wszystkie niezbędne funkcje, a ponadto zaimplementowane unikalne możliwości monitorowania wydajności w czasie rzeczywistym, które wcześniej wymagały korzystania z dodatkowych programów firm trzecich.

Platforma oraz procedura testowa

• PROCESOR: INTEL CORE i9-12900K
• PŁYTA GŁÓWNA: GIGABYTE Z690 AORUS PROi
• RAM: Kingston DDR5 Fury 6000 Mhz CL40
• DYSK: Patriot P400 1 TB, Kingston Fury Renegade 2 TB
• ZASILACZ: COOLER MASTER MWE GOLD V2 1050 W
• CHŁODZENIE: Custom LC 360 mm RAD

Do testów wydajności dysków wykorzystaliśmy po raz kolejny redakcyjną platformę testową, wyposażoną w najmocniejszy procesor 12. generacji - i9-12900K oraz płytę główną Z690 Aorus PRO. Konstrukcja Gigabyte wyposażona jest w aż cztery sloty M.2, kompatybilne z PCIe Gen 4.0, dzięki czemu nie ma potrzeby przekładania nośników. Pozostałe przetestowane przez nas dyski podczas pomiarów były dodatkowo chłodzone radiatorem, w który wyposażona jest płyta Aorus PRO. Każdy z testów został przeprowadzony pięciokrotnie, a na wykresach przedstawiane są średnie uzyskane wartości.

Testy

W pierwszej kolejności przeprowadziliśmy testy ATTO. Benchmark ten dość mocno obciąża testowane dyski i osiągnięte wartości bardzo rzadko są zgodne z tymi deklarowanymi przez producenta. Warto zaznaczyć, że nośniki o mniejszej pojemności przeważnie osiągają dużo lepsze rezultaty w przypadku, gdy testujemy losową IOPS dla zapisu i odczytu.

O ile nie mamy nic do zarzucenia wynikom osiągniętym podczas testów prędkości, to niestety - podczas sprawdzania ilości operacji na sekundę zauważyliśmy niższą wydajność dla najmniejszych plików, np. o rozmiarze 512 B osiąga zaledwie 94 tys. operacji na sekundę w odczycie. Sytuacja wraca do normy dla plików większych niż 4 KB, czyli dla domyślnej wielkości sektora testowanego nośnika.

W CrystalDiskMark mało brakuje do osiągnięcia poziomu 7000 MB/s w odczycie. SE850X nie ma za to problemów podczas testów sprawdzających wydajność zapisywania danych, osiągając deklarowane przez producenta osiągi.

W Anvil's Storage Utilities WD850x niespodziewanie wychodzi na prowadzenie, pokonując wszystkie wcześniej przez nas testowane nośniki NVMe PCIe 4.0.

Wysoką wydajność potwierdza również AS SSD benchmark, gdzie WD SN850x zajmuje drugie miejsce, przegrywając nieznacznie tylko z dyskiem od LEXARA.

Jak już wspomniałem wcześniej, dysk obsługuje PCIe 4.0, dzięki czemu można go również zainstalować w najnowszej konsoli Sony. Po jej włączeniu następuje automatyczny proces instalacji oraz formatowania dysku. Zaraz po nim PlayStation 5 weryfikuje prędkość naszego nośnika. Sony zaleca, aby oferował on prędkości powyżej 5500MB/s. Patrząc na specyfikację dysku WD, śmiało można zauważyć, że nie będzie miał problemów by spełnić kryteria Sony. Podczas testu SN850x osiąga 6226,84 MB/s.

Przeprowadziliśmy również porównanie czasów wczytywania w trzech tytułach: Death Stranding Director's Cut, Marvel's Spider-Man Remastered oraz Control. Jak widać dysk WD osiągają wyniki lepsze nie tylko od fabrycznie zainstalowanego w konsoli nośnika, ale i jest jednym z najszybszych dysków, które mieliśmy okazję przetestować w parze z konsolą Sony.

Podsumowanie

Western Digital ciągle dopracowuje swoją technologię - czy to w aspekcie pamięci NADN, czy kontrolerów. Nietrudno nie zauważyć tutaj analogi do Samsunga, największego gracza w dziedzinie dysków SSD. Jednak tym razem to Koreańczycy muszą się bardziej postarać, ponieważ wyrosła im solidna konkurencja. Zastosowanie szybkiego kontrolera w parze z 112-warstwowymi kośćmi pamięci zaowocowało naprawdę wydajnym nośnikiem. To dzięki temu rozwiązaniom śmiało można powiedzieć, że SN850x nie tylko dościga, ale w niektórych aspektach przegania konstrukcje dostępne na rynku.

Co prawda małym minusem jest cena, która nie należy do najniższych. Wariant o pojemności 1 TB wyposażony w radiator kosztuje ponad 1000 zł. A w tym przedziale cenowym nawet 5-letnia gwarancja z wysokim limitem TBW może nie być wystarczającym argumentem. Mimo wszystko wydaje się nam, że nie jest to ostatnie słowo WD i w niedługim czasie zobaczymy jeszcze wydajniejsze nośniki, kto wie - może wykorzystujące już interfejs PCie 5.0?